Sağırlar

     

    Herkes onları "Sağırlar" diye bilir. Bu geniş sülalede işitme problemiyle öne çıkan birine rastlanmamış. Neden böyle bir isimlendirme yapıldı, anlaşılamıyor. Esasında kayıtlarda da Sağırlar denmiyor. Yalnız 1905 tarihli bir mahkeme kaydında "Sağıroğlu Hacı Hasan" ve 1909 tarihli başka bir kayıtta da "Sağıroğlu Salih bin Hasan" ibarelerine rastladım. Baba oğul ikisi de komşularının davalarında şahit olarak kaydedilmişler. Resmiyette sülaleye "Sağırlar" veya "Sağıroğulları" dendiğine dair başka bir belge yok. Lakin öteden beri halk arasında Sağırlar diye bilinirler. Aileden çok hoca çıktığından olsa gerek zaman zaman "Hocalar" dendiği de olur.

    Bununla beraber aile içinde anlatılagelen hikayeye göre; kökleri başka bir köye dayanan büyük nine, yanında oğlu Ahmet'i tay getirmiş. Kulakları ağır işiten Ahmet'e sağır diyorlar, zamanla bu yakıştırma sülale adına dönüşüyor. O zaman sülaleye adını veren kişi bizim bildiğimiz Sağırlardan değil demektir. Zira o yıllarda bu sülaleye Hacımustafalar deniliyordu. Demek ki Hacımustafaoğlu Ahmet, Hacımustafaların üvey oğludur; günümüzdeki Sağırlar da bu Sağır Ahmetin torunlarıdır... Yalnız bu anlatılanların belgeye dayanmadığı belirtelim...

    Ulaşılabilen en eski kayıtlara Hacımustafaoğulları olarak geçirilmişler. Uzun boyu ile dikkat çeken Hacımustafaoğlu Ahmet, 1780'lerde doğmuş. 1818'de Salih ve 1821'de Mustafa adını koyduğu oğullarının da kaydı var. Arada ve öncesinde ölenler var mıydı bilinmiyor. Zaten küçük oğlu Mustafa da Tanzimat'tan önce vefat ediyor, geriye kalan sadece Salih... Ayşe Hanım ile evleniyor; ama eşinin kimlerden olduğu da malumumuz değil. Yine başka çocuklarından da haberimiz yok, yalnız Hasan'ı biliyoruz.

    Salih oğlu Hasan aile reisi. 1850'de doğuyor ve Osman kızı Ayşe ile evleniyor. Bu Ayşe Hanım, Veyislerin Osman kızıdır. Oğlu olmadığı için adı bugüne ulaşamayan Osman, Böbüdedenin abisidir... Aslında anaları ayrı olsa da Ayşe Hanımın iki kızkardeşi daha vardı. Birincisi Körselimler/Gavasların Ahmet eşi olan Hanife'dir ki Gocagulizin anası olur... İkincisi ise Çorbecilerin Hacıalinin ikinci eşi Fatma'dır... Önceki eşinden bir kızı vardı Fatma Hanımın ve kendi adını taşıyordu. Yaşlılığında Fatıgarı denilen bu hanım Çakalhüseyin, Avukathilmi ve Conahmetin analarıdır... Bütün bu ayrıntılara Ayşe Hanımı tanımlayabilmek için girdik... 

    Ayşe Hanım ile Hasan'ın; Salih, Mustafa, Ramazan adlarında üç oğlu oluyor. Bu oğullar üzerinden Sağırlar günümüze taşınmış; ama üç de kızları var, önce onlara bakalım... 

    Büyük kızı Şerife Daldallar Süleyman eşi olup ileride kendisine 'Göden Nine' denilecek ve Gödenlerin Süleyman (Dadak)ın ninesi olacaktır. Ortanca kızı İsmihan, Sakızcı Hüseyin'e varacak ve Takguş (Veli Öztürk)ün anası olacaktır... Küçük kızı Hafize de yine Daldallar Ahmet eşidir ve O da Sarasan (Hasan Dadak)ın annesi olacaktır... 

    Sağırları üç oğlan üzerinden üç başlık olarak inceleyeceğiz...