Yonuzlar

 

    Selimlerden Hüseyin'in büyük oğlu Bekir, Dayılar sülalesinin atası oluyordu. Babası Hüseyin'in, Bekir'in anası Emine'den başka bir eşi daha vardı. Nazik adındaki bu ikinci eşini, Emine Hanımın vefatından sonra mı aldı yoksa iki eşli miydi, malumumuz değil. Bildiğimiz şu ki Nazik Hanımdan da Yunus adında bir oğlu var.

    Abisi Bekir'den sekiz yaş daha küçük olan Yunus, 1849 yılında doğdu. Mardaklardan Ali kızı Ayşe Hanım ile evliliğinden çocukları olmadı. İbrahim kızı Havva Hanım ile bir evliliği daha var. Yunus'un çocuklarının anası olacak Havva Hanım, Gocamat (Ahmet Tektaş)ın halasıdır. Bu evlilikten dolayı Hadımoğlu İbrahim ile bacanak oldular...

    Selimlerin Yunus'un adı halk tarafından 'Yonuz' biçiminde telaffuz edildi ve bu telaffuz sülalenin adına aynı şekilde yansıdı. Selimler üstsoyunun altında 'Yonuzlar' alt dalı oluştu. 

    Yonuzların atası olan Hüseyin oğlu Yunus 1915 ile 1920 arasında vefat ettiği tahmin ediliyor. Eşi Havva Hanım ise 1930 yılında ölmüş...

    Havva Hanım ile Yunus'un üç kız bir oğlan, dört çocukları oldu. Havva, Halil, Fadime ve Eşe (Ayşe) adındaki bu çocuklardan kızlar; Havva, Gocamat eşi; Fadime, Hadımoğlu eşi; Eşe de Mardakların Mehmet'in ilk eşi olmuştur. Havva'ya anasının adı konulup dayısının oğluna verilmiş; Eşe'ye de analığının adı konulup yine analığının yeğenine verilmiş. Fadime ise teyzesinin oğluna...

    Tek oğlu Halil ile Yonuzlar yirminci yüzyıla taşındı. 1904 yılında dünyaya gelen Halil, Gıdilerden Ali kızı Hacer ile evlendi. Böylece genç yaşta ölen Tomanın Hüseyin ile bacanak oldular... Ayrıca Hacer Hanım, analığı Ayşe Hanımın yeğenidir... Ayşe ve Yunus adını verdikleri iki çocuktan sonra Hacer Hanım 1936 yılında vefat etti... 

    İki öksüz bırakarak vefat eden Hacer Hanımın ardından hayat durmadı, yoluna devam etti. Yalnız bu hayatın başka bir köşesinde de geride dört yetim bırakarak göçen biri vardı. Omarcıkların Abdullah oğlu İsmail'in vefatı hemen hemen aynı döneme denk geldi. Hatice, Kerim, Abdullah ve Sultan adlı dört yetimiyle kalan Fadik (Fatma) Hanım, Garaguzuların Arif'in kızıydı. Kendisine talip olan Yonuzların Halil de iki öksüzüyle kalmıştı. (Resmi kayıtlara adı 'Hatice' olarak geçmesine rağmen herkes kendisini 'Fadik' diye biliyor. Biz de öyle diyeceğiz.) 

    Anamın Oğlu

    Deligızların Fadik evlenme teklifine sıcak bakıyordu; ama Omarcıkların büyüklerinin cevabı olumsuzdu. İsmail'in yetimleri ve analarının bir yere gitmesini istemiyorlar, bunu da açıkça söylüyorlardı. Fadik Hanımı Yonuzların Halil'e, gerinin içinde Macur Ali'nin götürdüğü anlatılıyor... Ardından, dört yetim de anasının yanına varıyorlar. Bir anda Yonuzların Halil'in ev, altı çocuklu oluveriyor.

    Bu kalabalık uzun sürmedi... Fadik Hanımın büyük kızı Hatice, Garadelilerin Hödükhaliban (Halil İbrahim Kızılyel)e verildi. Evin oğlu Yunus 1946'da vefat etti. Karı ve kocanın büyük çocukları, Kerim ile Ayşe de birbiriyle başgöz edildi. Sultan, Yahyaların İbrahim eşi oldu. Fadik Hanımın, zamanla kendisine Kelapdılla denilecek olan oğlu Abdullah da evlenip ayrıldı.

    Bütün bunlar bir çırpıda değil, hayatın doğal akışı içinde olup bitiyordu. O doğal akış gereği, yeni kurulan yuvanın da meyveleri oldu. Halil, ilk oğluna, genç yaşta ölen oğlunun ve dedesinin adı olan Yunus ismini koydu. Sonra 1948'de bir kızları oldu, ona da ilk eşi Hacer Hanımın adını koydu; lakin Hacer küçükken vefat etti. Ondan sonra bir oğulları daha oldu, Fadik Hanımın ilk eşi olan Omarcıkların İsmail'in adını koydular. Böylece ikisi de önceki eşlerinin adını, çocuklarında yaşatmış oldu.

    Büyük oğulları Yunus'u Tingildeklerden Tahirin Topalın kızı Fatma ile everdiler. İzmir'de çalıştı, oraya yerleşti; emeklilik hayatında Anıtkaya'ya daha sık geliyor...Yunus'un üç kız bir oğlu oldu: Hacer, Yeşim, Ahmet ve Hatice... Kızlarda anası ve analığının isimleri unutulmamış. Hacer, Omarcıkların Abdullah oğlu Apil eşi (amca çocukları); Hatice, Garmenlerin Yakup oğlu Hasan eşi olurken; Yeşim, Anıtkaya dışına gelin oldu. Oğlu Ahmet de Yahyalardan Aşçı Vehbi kızı Nazik ile evlendi. Üç kız bir oğlu var, oğlunun adı Yunus Emir...

    Yonuzların Halil'in küçük oğlu İsmail, Omarcıklardan Sağırmahmut kızı Hüsniye ile evlendi. İzmir'de bir müddet kaldıktan sonra Anıtkaya Sağlık Ocağı'nda çalışıp oradan emekli oldu. Yonuzların, köydeki tek temsilcisi gibiydi... Dostları onu 'İpbili' diye çağırırlar; ama ben daha ilginç bir yakıştırmayla hitap edildiğine bir kaç kez şahit oldum. Yalnız bir kişi, ağabeyi Kelapdılla, 'anamın oğlu' diyordu. Aralarındaki kardeşlik bağını çözmem biraz zaman aldı; lakin bu 'anamın oğlu' metaforunun yabancısı değildim. Hz Harun da kardeşi Musa'ya öyle seslenmişti...

    Yonuzların İsmail'in iki oğlu bir kızı oldu. Sibel, Garaçaylının Kel Asım oğlu Kazım eşidir. Büyük oğlu, dedesi Halil'in adını almış. Çakırların Delimısdık oğlu Adem kızı Hürriyet ile evlendi. İsmail, İrem ve Adem çocuklarının adları... Küçük oğlu Ercan, Çıkrıklı Yasemin ile evlendi. Onun çocukları da Yunus ve Nehir... Galiba Yunus, Yonuzların son Yunus'u oluyor...

    Yonuzların Halil 1977 yılında vefat etti. Eşi Fadik/Hatice Hanım ise 1983'te öldü...

    Selimoğlu Hacı Ali'nin torunu olan Yunus adı, Yonuzlar sülalesi içinde bir şekilde yaşatılıyor. Soyadı uygulamasında, ihtimal o ki, soy ismi olarak da 'Yunus' alınmak istendi, buna izin verilmeyince benzer bir kelime olarak YONAT'ta karar kılındı.