Etemler ve Şimbil

 

    Hacımahmutoğlu Ahmet 1840'taki duruma göre Hacımahmutların Eğret'teki iki hanesinden birinin reisiydi. Üç oğlunun ortancası olan Mustafa, 1832 yılında doğmuştu. İsmihan Hanım ile evlendi. İbrahim kızı İsmihan Hanımın kimliği ve kimlerden olduğuna ilişkin baba adından başka bir bilgi bulunmuyor. Eldeki bilgiyi de Hacımahmutoğlu Mustafa'nın terekesinden öğreniyoruz. (Bu sınırlı bilgilerle İsmihan Hanımın Çatallardan olduğu tahminini yürütebiliriz, hepsi bu kadar.) Terekeye göre, vereseler arasında eşi İsmihan Hanımdan başka üç oğlu bir de kızı var. Kızı Şerife çocuklarının en küçüğü ve Hacımustafaların Hasan oğlu Salih eşidir. Salih'i Sağırlar sülalesinin atası olarak biliyoruz. Ortanca oğullar Ahmet ve Halil'den Manavlara, Garabacaklara ve Tellilere gidiliyor. 

    Büyük oğul Yusuf'a gelince... 1860 yılında doğdu. Önce  Çatallardan Ayşe ile evlendi. İki kızı oldu; Fatma ve Satı... (İleride Fatma, Söylemezoğlu Salih; Satı da Kinislioğlu Mehmet eşi olacaktır...) Ayşe Hanımın vefatından sonra Hasan kızı Şerife Hanım ile evlenerek Deliosmanlar/Cingenalilerin Süleyman ile bacanak oldu. 

    Hacımahmutların Yusuf ile Şerife  Hanımın dört oğlu oldu; 1901'de Yusuf, 1903'te Şükrü, 1907'de Mehmet ve 1909 yılında Abdullah doğdu. Büyük oğlu Yusuf Eminlerin kızı Halime ile evlendi, fakat taze evliyken vefat etti. Şükrü ve Mehmet ise daha evlenmemişlerdi. Hayatta kalabilen, en küçükleri Abdullah...

    Hacca gittikten sonra 'Hacı Yusuf' diye anılıyor ve bu lakap artık Hacımahmutların önüne geçiyor. Bundan sonra onun çocuklarına da artık bir süre Hacıyusuflar denilecek... Ta ki her biri kendi lakabını alana kadar...

    Ethem

    Hacıyusufların Abdullah'ın harbe katıldığı, harp bittikten sonra Manisa'dan Eğret'e yürüyerek döndüğüne yönelik anlatılanlarda bir gariplik var. 1909 doğumlu biri olarak onun katılabileceği bir savaş yok. En son savaş olarak kaydedilen İstiklal Harbi bittiğinde 13-14 yaşındaydı. Ya doğum tarihi daha eski, ya da bu anlatılanlar harpten değil normal askerlikten dönüştür...

    Eminlerden Halime ile evlendi. Hatırlanacaktır Halime Hanım, büyük abisi Yusuf’un eşiydi. Ondan dul kalınca Abdullah ile everiyorlar; o zamanlar böyle bir adet var… Mehmet Emin kızı Halime'nin üç kız kardeşi daha vardı. Bunların büyüğü Emine, Çatalların Halil İbrahim'e vardı; Hacızekeriyanın anasıdır... İkincisi Havva Gıdilerin Ahmet oğlu Mustafa'ya vardı; fakat kocası Cihan Harbinde kalınca Belce'ye kocaya gitti... En küçükleri Ümmühan ise Çanlı Hüseyin Karakaya eşidir... Abdullah adı geçen üç kişiyle bacanaktır... 

    Abdullah ile Halime Hanımın ilk çocukları kız idi; 1924 yılında doğan bu kıza Abdullah'ın ana adı olan Şerife ismini koydular. Ancak Şerife 1934 yılında vefat etti... Bu arada 1931'de doğan oğluna Ethem adını verdiler. Daha sonra 1937 yılında biri kız biri oğlan ikizleri oldu. Onlara da Emin ve Emine isimlerini verdiler. Bu isimlendirmelerde Eminlerin Mehmet Emin kızı Halime Hanımının etkisi olduğu açık... İkizlerden Emine çok yaşamadı, küçükken vefat etti...

    Abdullah'ın büyük oğluna lakap takılmasına gerek görülmedi; zira Eğret'te o ismi taşıyan başka kimse yoktu. İsmi aynı zamanda lakabı oldu. Neden böyle nadir bir isim konulduğu bilinmiyor. Belki Çerkes Ethem... 

Mantarlıkla Söğütcük arasından Çatalüyüğe doğru giderken, arayolun sağında yalnız bir ağaç karşınıza çıkar. Yakınlarında başka bir ağaç bulunmadığı için çok belirgindir. 'Etemin Azat' diye bilinen bu ağaç sebebiyle o mevki de 'Eteminazat' olmuştur. Ağacın içinde bulunduğu tarla Hacımahmutların Abdullah oğlu Ethem'indir de ondan...

    Ethem, Kumpirhasanın kızı Zeynep ile evlendi. Zeynep Hanım, Ethem'in halasının torunudur... Dört oğlan bir kızı olduktan sonra, 1970'te kendisi vefat etti. Çocuklarının isimleri Şükrü, Adem, Abdullah, Hasan ve Şükran... Abdullah, Ethem'in baba adı; Şükrü, erken ölen amcasının adı; Hasan, Kumpirhasan...

    Şükrü, Osmanköy'den evlendi, Kelahmetlerin Sait Azbay ile bacanak oldu. Adem, Eyüpçetin oğlu İbrahim Hocanın kızıyla evlenince Yonuzların Kerim oğlu Mehmet Ali ile bacanak oldu. Hasan'ın eşi, Almanyalıyaşarın kızı Fatma'dır. Abdullah ise Anıtkaya dışından evlendi... 

    Kumpirhasanın adını alan Hasan'ın evliliğinde dikkat çekici bir akrabalık söz konusu; çünkü eşi Fatma ile Hasan ikisi de anaları tarafından Kinislere bağlanırlar... Yasin ve Alperen adında iki oğulları var... Yasin, Manisalı Asiye ile evlenmiş; Kerim Güney adında bir oğlu var... İzmir'de yerleşikler...

    Önce Ethem'in büyük oğlu Şükrü İzmir'e gitti. Sonra sırayla Adem, Abdullah ve Hasan taşındılar. En sonunda anaları ve kızkardeşlerini de götürüp tamamen oraya yerleştiler. Şükran orada gelin oldu, anaları Zeynep 2014'te orada vefat etti. Şimdilerde Etemin Abdullah Öztürk, yılın büyük kısmını Anıtkaya'da geçiriyor...

    Şimbilemin

    Hacımahmutların Abdullah'ın küçük oğluna 'Şimbil Emin' dediler. Uyanık ve kurnaz olduğunu düşündükleri için bu lakabı takmışlar. 

    Önce Çanlının ortanca kızıyla evlendi. Teyzesinin kızı olan eşi çok erken vefat etti, henüz çocukları yoktu... Sonra Sağırların Kör Mustafa kızı Ayşe ile evlendi. Bu ikinci eşiyle de derin bir akrabalık var:

    -Sağırların Mustafa'nın ikinci eşi Hafize, Omarcıkların Mehmet kızı ve Altındişin kardeşidir. Anaları Ayşe de Eminlerin Hüseyin kızı.... Kısaca Ayşe'nin anneannesi ile Şimbilin ana-dedesi kardeş.

    -Daha önce Şimbilin dedesi olan Yusuf'un kardeşi Şerife, Sağırların Salih'e varmıştı. Hacımahmutlarla oradan kurulan akrabalık bu evlilikle pekişmiş oldu.

    Şimbil Emin ile Ayşe'nin üç kız bir oğlu oldu. Büyük kızı Fadime, Kedivelilerin Ahmet eşi oldu. Kediveliler de Hacımahmutlardan... Ayrıca Ahmet'in anneannesi ile Fadime'nin annesi kardeş...

    Ortanca kızı Hafize... Bu isim hem Şimbilin anneannesinin adı hem de Ayşe Hanımın anne adıdır, dönüp dolaşıp Eminlere dayanır... Hafize de Apdıramanların Kelhasanın torunu eşi oldu. Onların akrabalığı da anneleri tarafından...  

    Küçük kızına anası Halime'nin adını koydu. Anıtkaya dışına gelin olan Halime, Afyon'da eşiyle birlikte 2006 yılında vefat etti.

    Şimbilin tek oğlu Yusuf, dört çocuğunun ikincisidir. Büyük dedesinin adını taşıyan Yusuf, Cingenömerin kızıyla evlendi. Emin adında bir oğlu ve Şeyma adında bir kızı var. Anıtkaya'da yaşıyorlar...

    1937 Yılında doğan Şimbilemin, 2015'te vefat etti... Annesiyle babası ise 1969 ve 1970 yıllarında peş peşe vefat ettiler...

    Hacımahmutoğlu Hacı Yusuf'un en küçük ve sağ kalan oğlu Abdullah 1934 soyadı uygulamasında, Hacımahmutların diğer üyeleri gibi ÖZTÜRK soyadını aldı. Etemin oğulları ile Şimbilin oğlu bu soyadı taşıyorlar...