07 Kasım 2023

Arapoğlu Çöne Halil


    Sarı Mustafa'nın küçük oğlu Halil 1877'de doğdu. Çöne lakabını ne zaman aldığı bilinmiyor. Çok sert karakterli biri olduğu ve bu yapıya daha gençliğinden itibaren sahip olduğundan lakabın tarihi geriye çekilebilir... Mesela çok sert ve dayanıklı mizacıyla tanınan Garahmetilerin Gabaoğlanı filan pusturduğu söyleniyor. O halde lakabı Cihan Harbinden önce almış demektir...

    Çöne Halil ilk olarak Garmenlerin Ömer kızı Neslihan ile evlendi. Bu durumda Hüseyin abisi ve Küpelilerin Ali’yle bacanak oldular. Neslihan'dan İsmail, İbrahim, Hanım ve Ayşe adlarında dört çocuğu oldu. Bu dört çocuğun durumunu görecek olursak...

    Büyük kızı Hanım, Daldallardan Ömerçavuş oğlu İbrahim ile evlendirildi. Diğer kızı Ayşe ise Gıdilerin Mustafa'ya vardı; Gıdilerin İbanın anası olacaktır... Şimdi iki oğlana mercek tutalım...

    1. İsmail

    Büyük oğlu İsmail'e bu adı vermesiakıllara dedesini getiriyor. İsmail, 1893 doğumlu. Garmenlerin Ali kızı, yani dayısının kızı Ayşe ile evlendi. Beş kızkardeşler bunlar... Şerife, Hacapdıramanların Ali Osman eşi; Akile, Körüslerin Ali eşi (Akömerin anası);  Fadime, Apdıramanların Ali eşi oldular; Azime ise bilinmiyor. Yani İsmail'in dört bacanağı oldu...

    Henüz çocuğu yoktu, 1910'lu yılların başında vefat etti. Aile içinde anlatılagelen rivayete göre İsmail'in ölümü Gocacami inşaatına bağlanıyor. Burada ağır bir taşı kucaklayıp kaldırırken çok zorlanmış. İç organları bundan çok zarar görmüş, belki iç kanama filan... Hasılı kelam Çönehalilin İsmail vefat etmiş.... 

    Eşi Ayşe Hanım bundan sonra Aliciklerin Garamehmete vardı. Garamehmet, Çakıriban (İbrahim Ata)nın emmisidir... Orada da çocuğu olmadı ve o halde 1955 yılında vefat etti...

    2. Gavas İbrahim

    Küçük oğlu İbrahim'e bu adı vermesinin sebebi ölen ağabeyi olmalı. 1894'te doğan İbrahim'e 'Gavas'; Çolağömerlerden olan eşi Havva'ya da 'Gabıkhava' dediler. İbrahim'e 'gavas' denmesinin sebebi ilginçtir...  

    Çönehalil bir zaman Çolömerlerin evin yanlarındaki Körselimoğlu Ahmet'in yurduna girmiş. Soyunun son temsilcisi olan Ahmet de ölünce ev boşalmıştı... Esasında Selimlerin bir kolu olan bu ailenin ninesi Gavas Ahmet Ağanın kızı olduğu için bunlara Körselimler değil Gavaslar deniliyordu. Gavas Ahmet Ağa'nın ise Araplar ile dipte bir bağlantısı olduğu düşünülüyor. Kısaca, Çöneye akrabasının evine girmesi teklif edilmişti... Gavasların evde bulunmalarından mülhem, arkadaşları İbrahim'e Gavas diye seslenmeye başladılar, böylece onun lakabı da belirlenmiş oldu...

    Gavas, Havva Hanım ile evlenmekle; Veyislerin Doğveli Halil İbrahim ve Patlakların Ayanoğlu Ahmet ile bacanak oldular...

    Gavasın bir kız, dört de oğlu oldu; Aziz, Sultan, İbrahim, Ramazan ve İsmail... 1923 Yılında doğan Aziz, iki yaşındayken öldü... 1930 Doğumlu, tek kızı Sultan'ı ise Gocagulağın Ahmet'e gelin etti... 

    Gavasın Topal
    Büyük oğlunun adını da İbrahim koydular. Bazen böyle durumlara rastlanabiliyor, çocuğa ana babasının adını veriyorlar. Gavas da 1937'de doğan oğluna kendi adını koydu. Aziz'in yaşamamış olmasının bunda payı olabilir. Çocuk ölümlerine sık rastlanan o yıllarda, yaşasın diye ana babasının adını verebiliyorlar...

    Bacağındaki arızadan dolayı topallardı, bu yüzden İbrahim hep 'Gavasın Topal' diye bilindi. Mesleğinden dolayı 'Demirci Topal' da derlerdi. Bunun dışında iyi yemek yaptığı da bilinen hususiyetlerindendi...

    Körhalilin kızı Havva ile evlendi. Böylece Körhocanın Çolak Arif Varlı, Gavcarın Kötü Hüseyin İnanır ve Ayvazın İsmail Uysal ile bacanak oldular... İkisi kız dördü oğlan olmak üzere altı çocukları doğdu; Fatma, Meryem, Halil İbrahim, Abdullah, Ahmet ve Fahri...

    Büyük kızı Fatma, Bödünün Kerim Sağlam eşi oldu. Diğer kızı Meryem ise daha küçükken bir trafik kazasında vefat etti...

    Büyük oğlu ardı sıra iki dedenin, Çönehalil ve Gavasibrahim adını taşır. Kirpitçilerin Cemal kızı Nuray ile evlenen Halil İbrahim, imam idi. Kezban ve İbrahim adını verdiği bir kızı ile bir oğlu oldu. 2011 Kurban bayramında vefat etti. Kızı Kezban Karacahmet'e gelin gitti...

    Gavasıntopalın ikinci oğlu Abdullah, Tevfiklerin Ahmet kızı Kezban ile evlendi. İzmir'e yerleşti. Üç kızı var ve halen İzmir'de yaşıyorlar...

    Üçüncü oğlu Ahmet de Çolömerlerin Veysel kızı Azime ile evlendi. Ninesi Gabıkhava dolayısıyla akrabalar... İbrahim ve Havvanur adlarında iki çocuğu olan Ahmet de İzmir'de yerleşik...

    Küçük oğulları Fahri'yi önce çocuğu olmayan bacanağı İsmail'e evlatlık vermişler. Onun çocuğu doğunca tekrar almışlar ve Kalecikli bir hanımla evermişler. Fahri de baştan beri İzmir'de oturuyor...

    Oğlu Halil İbrahim Hoca'nın vefatından sonra Gavasıntopal bir daha kendini toparlayamadı. Demirciliği zaten çoktan bırakmış, dükkanı kapatmıştı. Böyle böyle yıllar geçti ve 2022 yılında vefat etti...

    Canavarcı
    Gavasın ortanca oğlu 1938 yılında doğdu. Büyük ihtimal bu ay içinde doğduğu için Ramazan adını koymuşlar. Tabi belki de adı hiç bilinmiyordu, herkes onu 'Canavarcı' diye tanırdı... Bu meşhur lakabının öyküsü ilginçtir.

    Avlanmayı seven Ramazan, zaman zaman tersliğiyle de meşhurmuş. İki tavşan vurduğu bir avdan dönerken de öyle canı sıkkınmış. Galiba çeşme başında yolları eniştesi Gocagulağın Ahmet ile kesişmiş. Daha doğrusu, eniştesi bunu o haliyle görmüş... İçinden 'Len, bu ava ortak çıkar ya, hayırlısı...' diye geçirmiş... Düşündüğü gibi de çıkmış, birini yollayarak tavşanın birini istemiş... Tersliği üzerinde olduğu için vermemiş tabi ki... Eniştesi de bu duruma içerlemiş, 'Ben de sana adının önüne geçecek bir lakap takmazsam...' diye ahdetmiş... Onun yakıştırmasıyla bu lakap Canavarcı olarak yerleşmiş... Olayın kurtla canavarla alakası yok yani...

    Canavarcı, Ümmetlerin Çakalın İbrahim kızı Nazik ile evlendi...Nazik Hanım, Akkiprik Hasan Yet'in ablasıdır... Ayrıca Canavarcı ile Nazik Hanım ikisi de Çöne Dedenin torunu olarak hala dayı çocuğudurlar... Bu evlilkle Devecinin Cemil ve Dönelerin Zafer ile de bacanak oldular. İki bacanağı da aynı şekilde Çöne Dede paydasında akrabalarıdır...

    Dört çocukları oldu; Ömer, Aziz, Havva ve Mehmet... Tek kızları Havva, Terzitopalın Resul Omak eşidir...

    Büyük oğlu Ömer, Kirlinin kızı Ayşe ile evlendi. Kölgecilerin Remzi Kayır ve Çakırların Mehmet Erdem ile bacanak oldular... Merve, Nagehan ve Recep Ramazan adlarında üç çocukları var. Merve, Kilcinin Hüseyin'in Ahmet Sağlam; Nagehan da Şekeralilerin Halil'in Emre Omak eşidirler...

    Canavarcı ortanca oğluna, hiç görmediği abisinin adı Aziz ismini koymuş. Berberhüseyinin kızı Emine ile evlenen Aziz; Körahmetin Zeynel Çotak, Kelibanın Misgin Abdullah Dalgıç, Potuğun Göcen Ahmet Gülen ile bacanak oldular... İbrahim ve Ramazan adlı iki oğulları var. İbrahim, Hatiplerin Çaylının Osman kızı Zehra ile evli...

    En küçük oğlu Mehmet, lağvedilmeden önce Anıtkaya Belediyesinde çalışıyordu. Şimdiki görevi Afyon'da...

    1995 Yılında vefat eden Canavarcının ailesi, çocukları ve torunları Anıtkaya'da yaşıyorlar...

    Gavasın İsmail
    Gavasın küçük oğlu İsmail 1940 yılında doğdu. Onun özel bir lakabı hiç olmadı, 'Gavasın Ismeyil' derlerdi. Bizim çocukluğumuzda köyde pek nadir bulunan arabalardan biri de onundu. Hacımuratı bir kaç kez gelin arabası olarak süslenirken gördüm...

    Gavasın İsmail, Yozgunun Muzaffere ile evlendi. Böylece Arapların Gözelmehmet Mehmet Tok, Demircisalihin Osman Yakışır, Mardakların Halil İbrahim Saki ve Akbaşların Yaşar Karakaya ile bacanak oldular...

    Çocukları olmadı, Olucak'tan İsmihan'ı evlat edindiler. Bezekinin Ali'nin Mustafa Tok'a verdiler İsmihan'ı... Gavasın İsmail de 2013 yılında vefat etti...

    Çocuklarının hikayesini anlattığımız Gavas İbrahim, çok uzun bir süreç olan savaşlar döneminde asker idi. Fizan'da çarpıştığı söyleniyor; yalnız o bölgedeki savaş sırasında henüz 17 yaşındaydı, başka bir yerle karıştırılıyor olabilir. Nitekim Kanal seferinde İngilizlere esir düştüğü, krizol dahil bir çok kimyasal işkenceye maruz kaldığı, İngiltere'ye götürülüp çalışma kamplarında çalıştırıldığı, defalarca ölümden döndüğü anlatılıyor. Cihan harbinde yaşadıkları hafızasına öyle bir yer etmiş ki yaşlılığında bile eline sopayı alıp süngü talimi yaparmış. Krizol etkisiyle belirgin bir görme kaybını ölene kadar gözlerinde taşımış... Bu haliyle 1966 yılında yetmişiki yaşında öldü; hanımı Gabıkhava ise, 1982 yılında 87 yaşındayken vefat etti....

    3. Deveci Şah İsmail

    Halil, Neslihan'dan başka ikinci bir hanım daha aldı. Sıntırlardan Hatice adındaki bu kadın Bekiralinin kardeşi Hüseyin eşiydi. Bir kızları varken Hüseyin harpten dönemedi, kızı yanında tay olduğu halde Çöneye ikinci eş oldu. Yani Hatice'yi aldığında Neslihan Hanım henüz hayatta idi... Bununla beraber Neslihan Hanım 1926 yılında vefat edecektir. Hatice'nin yanında tay gelen kızı ise daha önceden ölmüştü...

    Çönehalilin Hatice Hanımdan da bir oğluyla iki kızı dünyaya geldi. Bunların isimleri İsmail, Emine ve Esma'dır... Kızlardan 1923 doğumlu Emine, Ümmetlerin Çakalİbrahim eşi; 1928 yılında doğan Esma ise, Dönelerin Ali eşi olacaktır...

    1920 Yılında doğan tek oğluna gelince... Adını İsmail koymasının sebebi, on yıl önce vefat eden oğlunun hatırasıdır... İkinci hanımından bu yeni İsmail daha çok lakabıyla tanınacaktır. Askerlik yaptığı sırada sorumlu olduğu develer sebebiyle 'Deveci' denilecek ve bu lakap ömür boyu peşini bırakmayacaktır. Çanakkale'nin Biga ilçesindeki askerliği sırasında bu hayvanlarla ilgilenirken Kelalinin kızını tanımış ve böylece Bigalıların Eğret'e gelmelerine de vesile olmuştur...

    Deveci İsmail, Şaşdımların Esgimısdık kızı Halime ile evlendi. Halime Hanım Ömeronbaşının kardeşidir...Tek çocukları oldu, adını Cemil koydular. Devecinin Cemil de Çakalibrahim kızı, yani halasının kızı Hatice ile evlendi. Canavarcı ve Dönelerin Zafer (O da hala oğlusu) ile bacanak oldular...

    Devecinin Cemil'in Sema, Halil, Hatice ve İsmail adlarında iki oğluyla iki kızı var. Sema, Ayımevlütün Ahmet'in Sait Öztürk eşidir... Halil, Anıtkaya dışından bir hanımla evli. Bir oğluyla bir kızı var ve Afyon'da oturuyor... 

    Matrak, şakacı bir yapısı olan Deveci, aynı zamanda uzun boyuyla dikkat çekerdi. Belki bu sebeple 'Şah Ismeyil' diye ikinci bir lakap daha kazanmış, insanlar diğerinin yanında bunu da kullanırlardı... 1988 Yılında kendisi, 1999'da ise eşi Halime Hanım vefat ettiler...

    ***

    Çönehalil ile bitireceğiz... Küçük kızı Esma doğduktan kısa bir süre sonra, 1930 yılında vefat etti. Soyadı uygulamasına yetişemedi. İki oğlu İbrahim ve İsmail SARĞIN/SARGIN soyadını aldılar... İkinci eşi Hatice Hanım, kendisinden 37 yıl sonra, 1967'de vefat etti...



Hiç yorum yok:

Yorum Gönder