24 Mayıs 2023

Hacı Zekeriyeler

 
    Küçükismailoğulları 1831 kayıtlarında tek hane olarak görülüyorlar. Bu kayıtların bir bakıma vergi mükelleflerini belirlemek maksadıyla tutulduğu, bu yüzden yalnız erkek nüfusu gösterdiğini belirterek bu tek Küçükismailoğlu hanesine bakalım. İki kardeşler...

    1.Küçükismailoğlu Mehmet: 1795 doğumlu, evin reisi; orta boylu kara sakallı biri diye tarif edilmiş. Ramazan, İsmail ve Hüseyin adında üç oğlu var. Büyük iki oğlunun akıbeti bilinmiyor. En küçükleri Hüseyin, 1829'da doğmuş; Topçu ve Potuğun dedeleridir...

    2.Küçükismailoğlu İsmail: 1800 Yılında doğdu. Oğlu yoktu, beşten fazla kızı olduğu söyleniyor. Büyük kafa yapısından ötürü  önce 'Çatalgafa', sonra sadece 'Çatal' diye lakaplananın bu İsmail olduğu düşünülüyor. 

    Afyon'dan gelen İbrahim Efendi, imamlık vazifesi bittikten sonra da Eğret'ten ayrılmadı; en azından en küçük oğlu Yahya'nın Eğret'e yerleştiğini biliyoruz. Zira Yahya, Küçükismailoğlu İsmail'in bir kızıyla evlenerek Çatalallara içgüveyisi oldu. Çatalgafanın kızı Şerife ve damadı Yahya'dan olan üç torununu biliyoruz: Büyük İbrahim, Hocadedenin adı; onun çocukları SOYLU soyadlı Çatalları oluşturur. Ortanca Mehmet çocukları ise İbişler oluyor... Diğer oğlu Mustafa (ki bu kardeşlerin büyüğü de olabilir) bizim konumuzu teşkil ediyor... 


    Yahya oğlu, 'Çatalgafa' torunu Mustafa'nın doğum tarihi bilinmiyor. 20. Yüzyıl kayıtları tutulmaya başladığında hayatta değilmiş. Oğlunun nüfus bilgileri sayesinde varlığından haberdarız. Kendisinden yaşça küçük olduğu düşünülen eşi Fatma Hanım daha uzun yıllar yaşamış. Oğlunun da annesi olan Fatma Hanımdan önce ilk eşi varmış. Adını ve kimlerden olduğunu bilemediğimiz bu hanımından çocuğu olmuyor. Dediklerine göre bu kadın, kendi elleriyle kocasını Fatma Hanımla evermiş. 1885'te Halil İbrahim, 1895'te Hatice adlarında bir oğlu ile bir kızı olduktan sonra Çatalların Mustafa vefat etmiş. İlk eşinin ne zaman öldüğü bilinmiyor.

    Mustafa'nın iki çocuğunun anası Fatma Hanım'dan bahsedelim biraz...  1872 Yılında doğan Fatma Hanım Selimoğlu Karamehmetin kızıdır. Selimoğlu Körselimin torunu olup  Gocaguliz ve Ümmününseydinin babaları ve Gılindir ile emmi çocuğu olur, ayrıca Selimlerin diğer kollarıyla da uzak akrabalık vardır. Bu yüzden kısaca, Fatma Hanım Selimlerdendir, denilebilir...

    Öte yandan Fatma Hanıma sağlığında 'Gavas kızı' denildiği de biliniyor. Buna göre, Çolömerlerin evin yanında yurdu bulunan Gavasların son temsilcisi Ahmet ile Fatma Hanım kardeş oluyorlar. Ahmet öldükten sonra onun evine Arapların Çönehalil girdiği için, oğlu İbrahim'e Gavas lakabı takılmış... Bu durumda Gavasların bilinen son temsilcisi olarak 1946 yılında ölen Fatma Hanım kabul edilebilir...

    Gavasların Fatma ile Çatalların Mustafa'nın bir kızı ve bir oğlu olduğunu söylemiştik. 1895 Yılında doğan kızlarına Hatice adını vermeleri, Fatma Hanıma bağlanabilir; zira annesinin adıdır... Hatice, Sağırların Ali Osman Hocaya vardı, Hilmi Hocanın anasıdır... 

    Çatalların Rıza

    Halil İbrahim'e gelince... 1885 Yılında doğdu... Eminlerin Sağıremin kızı Emine ile evlendi. Emine Hanımın erken vefat eden iki oğlan kardeşi vardı; ama dört kızın da en büyükleriydi. Bu yüzden Çatalların Halil İbrahim; Gıdilerin Ahmet oğlu Mustafa, Hacımahmutların Hacıyusuf oğlu Abdullah ve Çanlı Hüseyin ile bacanak oldular... Hacıyusuf oğlu Abdullah, Etem ile Şimbilin babasıdır. Hacıyusuf Ağa, Abdullah'ın anasından önce ilk hanımını Çatallardan almıştı...

    Tam olarak zamanını kestiremediğimiz bir dönemde, Halil İbrahim'in 'Rıza' diye bilindiği söyleniyor. Belki de bu onun lakabı değil, göbek adı filandı. Büyük ihtimalle Eğretliler 'Irza' diyorlarmıştır...

    Çatalların Rıza ile Emine Hanımın iki oğlu dünyaya geldi. 1904 Yılında doğan büyük oğullarına dedesinin adı niyetiyle Mustafa ismini koydular. Lakin erken öldü bu çocuk, on yaşını görememiş... Küçük oğlu Zekeriya ise 1908 yılında doğdu...  Ona geri döneceğiz, yalnız Zekeriya'nın kimlik bilgilerinde baba adının 'Rıza' yazdığını belirtmek lazım...

    Cihan Harbine katılanlar arasında Irza lakaplı Çatalların Halil İbrahim de vardı. Yemen cephesinde çarpıştığı ve oradan dönemediği söyleniyor.

    Hacı Zekeriya

    Büyük oğlu erken vefat etmişti, diğer oğlu Zekeriya ise yetim kaldığında sekiz dokuz yaşlarındaydı. Büyüdüğünde Hassönlerin  Buruşakmehmet kızı Zeliha ile evlendi. Zeliha Hanım, Buruşağın aslen Altıntaşlı olan ilk hanımındandır ve Tatıresilin ana baba bir kardeşidir. Zelihanınguyu diye bilinen kuyuyu kazdırarak adını vermiştir...

    Zekeriya, hacca gidip geldikten sonra 'Hacı Zekeriye' diye anılır oldu. Bu yakıştırma o kadar yerleşti ki, zamanla 'Hacızekeriyeler',  Küçükismaillerin de Çatalların da önüne geçti; bu ailenin sülale adı haline geldi... Hacızekeriye, 1961 yılında 53 yaşındayken vefat etti... Eşi Zeliha Hanım ise ondan seneler sonra, 1984 yılında öldü...

    Çocuklarına bakacak olursak; iki kız iki oğlan, toplam dört çocukları oldu. Yaşlarına göre onların isimleri; Emine, Mustafa, Havva ve Halil İbrahim'dir... İki oğlanın adları dede ve büyük dedeye işaret eder. Emine, ninenin adı; Havva ise, ninenin Gıdilere giden kardeşidir. Kocası Çanakkale'de kalınca Eğret dışına kocaya varmıştı... Onun hatırasına bu isim verilmiş olabilir... Hacızekeriye, büyük kızı Emine'yi halasının oğlu Hilmihocaya verdi. Küçük kızı Havva ise Çerçilerin Arıkhalil eşi oldu...

     Bununla beraber Hacızekeriyanın küçük yaşlarda ölen üç çocuğu daha olduğu belirlendi. Bunların ilki 1942 yılında doğup bir yaşındayken ölen Hatice'dir... Ondan sonra 1947'de bir oğlu olmuş, ona da Adem adını koymuşlar; lakin Adem de iki yaşına girince ölmüş... Son olarak 1951'de yine bir kızı olmuş, bu kez ninesinin adı olan Fatma adını vermişler... Fatma nispeten çok yaşamış, ama O da ancak dokuzuncu yaşını görebilmiş...

    Mustafa Çelebi
    Büyük oğlu Mustafa 1933 yılında doğdu. Önce Tatıresil dayısının kızı Kezban ile evlendi. Bir müddet sonra ayrıldılar, Kezban Hanım Çolömerlerin Şampayaya vardı. Mustafa ise Kedimehmetin Ahmetçavuş kızı Zakire ile evlendi. İdirizlerin Gıdakömer, Böbülerin Gocahasan ve Tırılın Ahmet ile bacanak oldular...

    Erken dönemde Anıtkaya'dan ayrılan Zakire Hanım ile Mustafa'nın üç kız iki oğlan, beş çocukları oldu. İsimleri; Dudu, Abdullah, Necati, Serpil ve Zehra... Üç kızı da Anıtkaya dışından beylerle evlendiler; Dudu'nun eşi Kalecikli, Serpil'in Karacahmetli, Zehra'nın beyi ise Garipçelidir...

    Büyük oğlu Abdullah, Kayadibili bir hanımla evlendi. Bir oğluyla bir kızı var, oğlunun adı Zekeriya... Küçük oğlu Necati ise Mandanın kızı Gürcan ile evlendi. Yörüklerin Habeşahmet oğlu Mehmet Ali Demir ile bacanaklardır. Necati'nin de Merve ve Mustafa adlarında bir kızıyla bir oğlu var... Anıtkaya dışında yaşıyorlar...

    Hacızekeriyanın Mustafa 1993 yılında, eşi Zakire/Hatice Hanım ise 2004'te vefat ettiler...

    Halil İbrahim Çelebi
    Hacızekeriyenin küçük oğlu Halil İbrahim 1938 yılında doğdu. Alibeyin Tahir kızı Halime ile evlendi. Gobakların Arif Kopan ile bacanaklardır... Kezban, Aysel ve Zekeriya adlarında iki kızıyla bir oğlu oldu. Kantinlerin genel yönelimi etkisinden olabilir, Kütahya'ya yerleştiler. 1970'lerin başında marangozluk atölyesini kurduktan sonra çocuklarını da oraya aldılar.

    Büyük kızı Kezban Kütahyalı bir beyle evlendi. Aysel ise Omarcıkların Delicaferin Talat Sağlam eşidir.  Tek oğlu Zekeriya da Anıtkaya'dan evlendi; Yahyaların Gocahmet kızı Şerife'yi aldı. Saralosmanın Mehmet İdis, Bolvadinliçakallardan Halil oğlu Bekir Haykır ve Garahüseyinin Mehmet Diril ile bacanak oldular...

    Zekeriya'nın üç oğlu oldu: Çetin, Halil İbrahim ve Yusuf... Küçükler Anıtkaya dışından evlendiler. Büyük oğlu Çetin'i, Buruşaklarıncemalın Mehmet kızı Melek ile everdi. Zeliha Ninenin Buruşakmehmet kızı olduğunu hatırlayalım. Ayrıca Buruşakların Cemal'in anası Mencik Nine Çatallardan ve kendisi de Çatalların diğer kolu İbişlerden evli... Melek ile böyle bir akrabalığı bulunan Çetin'in Şerifenur ve Arda adlarında iki çocuğu var...

    Halil İbrahim erken dönemde Kütahya'ya yerleşmişti, ama Anıtkaya ile irtibatını koparmadı. Emeklilikten sonra Anıtkaya'ya yeniden ev yaptı, tarlaya fidan attı. Gözü köyündeydi. 2022'de vefat etti... Şimdi oğlu Zekeriya bu irtibatı kuvvetli tutmaya çalışıyor...



Hiç yorum yok:

Yorum Gönder