İdirizlerin İdris, Hasan kızı Atike ile evlendi. Atike Hanım tam olarak kimlerden olduğu bilinmiyor; ama Atike, Fatma ve Gülsüm olmak üzere üç kardeşler. Fatma Hanım 'Sarılar' denilen ve nesli günümüze ulaşmayan sülalede Osman eşi. Onu tarif etmeye çalışayım; Esmenin Osman'ı biliriz. Onun anası Esma'nın, ilk eşinden kaynanasıdır... Başka bir yoldan tarif edersek; Turabilerin Salih ile Capbak nineleri (anneanneleri)dir... Ya da şuradan gidelim; Halimeninmehmetin anası olan Halime'nin ninesi/babaannesidir... Küçük kardeş Gülsüm ise Körselimlerin Garamehmet eşi oluyor... Hasılı kelam; Atike, Fatma ve Gülsüm üç kardeşin en büyüğü İdirizlerin İdris eşidir...
İdris vefat ettikten sonra 1889 yılında miras paylaşımı mahkeme kanalıyla yapılıyor; çünkü verese arasında yaşı küçük olanlar var. Onlara anneleri Atike Hanım vasi tayin ediliyor. Dört kız, iki oğlandan Raziye, Fatma ve Mehmet yetişkin; Osman, Ayşe ve Nazike ise yaşları küçük olduğu belirtilmiş. Sonradan anlaşılıyor ki altı çocuğun doğum tarihleri tam olarak şöyledir: Raziye 1869; Fatma 1871; Mehmet 1873; Osman 1875; Ayşe 1879; Nazike 1889...
Kırk yaşında ölen İdris'in fakir birisi olduğu anlaşılıyor. Altı çocuğuna bıraktığı ıvır zıvırı bir kenara bırakırsak; bir çift öküz, üç baş kuzulu koyun ve bir araba... Hepsi bu...
Büyük kızı Raziye (bazı kayıtlarda Ratibe) Hassönlerin Hüseyin'e, o öldükten sonra da kardeşi İbrahim'e vardı. Raziye/Ratibe Hanım; Çerçimehmetin kaynanası, Çakıribanın ise ninesi (anneannesi)dir...
İkinci kızı Fatma ise Eminlerin Ömer eşi oldu. Kısaca söylemek gerekirse, Çakalhüseyin ile Kelsüleymanın nineleridir...
Üçüncü kızı Ayşe, Terlemezlerin Yusuf'a vardı. Bir süre sonra Terlemez Hoca (Ali Osman Terlemez)in anası olacaktır...
SARI MEHMET
Kız kardeşlerinden sonra İdris oğlu Mehmet'e gelebiliriz. 1873 Yılında doğdu. 'Sarı Mehmet' lakabı takılmasının sebebi elbette saç ve ten rengidir. Oysa adını aldığı büyük dedesi İdrisoğlu Mehmet, kara sakallıydı... İdirizler sararmaya başlıyor...
Sarı Mehmet, Resil kızı Kezban ile evlendi. Kezban Hanım, Hassönler/Gasapların kızıdır. Ratibe ablası da Resil'in kardeşleri Hüseyin ve İbrahim'e varmıştı. İdirizlerle Hassönler arasında önceden kurulmuş böyle bir bağ var. Belki zorlama olacak; ama uzakta kurulmuş bir irtibattan da söz edilebilir... Gulizosmanın adını aldığı Hassönlerin Osman, bir suçtan dolayı Sevdiğin Köyüne sürgün edilmişti... Bu arada kadim İdirizlerin bir kolunun da aynı köyde, Sevdiğin'de bulunduğunu unutmayalım...
Kezban Hanımdan Sarımehmetin üç kız ve iki oğlu oldu: Sultan, Mustafa, Dudu, Tevfik ve Habibe... Kezban Hanım ile evliyken nikahına Hacapdıramanlardan Mehmet kızı Esma'yı da aldı. Esma Hanımın ayrıca beş tane daha kızkardeşi olduğundan Sarımehmetin bacanağı da çoktu. Yumrukların Musa, Arzıların Musa, Arzıların Mustafa, Cavaların Ahmet...
Bu ikinci hanımından da bir kız üç oğlan, dört çocuk daha oldu. Onların isimleri; Ali Osman, Ömer, Kezban ve Şükrü'dür... Bu çocuklardan sonra Sarımehmet 1947 yılında vefat etti. İkinci eşi Esma Hanım ise, 1978 yılında vefat ettiğinde 76 yaşındaydı...
Toplam dört kızının durumuna bakalım... Sultan, Daldallar Hasan eşi; Dudu, Terlemezlerin Memişahmet eşi; Kezban, Cavaların Mustafa eşi oldular. Habibe hakkında bilgi edinilemedi... Yalnız burada Memişahmet ile Dudu'nun hala-dayı; Cavaların Mustafa ile Ölükezbanın teyze çocukları olduğu unutulmamalıdır...
Sıra geldi Sarımehmetin beş oğlu üzerinden İdirizleri incelemeye...
1. Dede Mısdık
Kendi dedesinin adını verdiği büyük oğlu Mustafa 1903 yılında doğdu. Belki yüz yapısından dolayı sonra sonra Mustafa'ya 'Dede Mısdık' dediler... Gasapların Ömer, yani dayısının kızı Rabia ile evlendi. Bu evlilikle Dedemısdık; Güdüklerin Yeşilhafız, Patlakların Ömer ve Eyüplerin Eyüp ile bacanak oldular...
Dedemısdığın bir oğluyla üç kızı oldu. Yaş sırasına göre isimleri; Atike, İdris, Raike ve Nuran'dır... (Aslında 1831 doğumlu Kazım adında bir oğlu daha vardı, 17 yaşında delikanlıyken vefat etti.)
Büyük kızı Atike, Seydilerin Gıllıoğlu Kazım eşi; ortanca Raike, Tekelilerin Palaibram eşi; küçük kızı Nuran da Yahyalardan Garahüseyin eşi oldu.
Tek oğlu 1926 doğumlu İdris, 'Kel İdiriz' olarak bilinirdi. Keçininali kızı Fatma ile evlendi, yani Gulaksızın kardeşiyle... Kelidirizin babası Dedemısdık ile, Eminlerin kızı olan Fatma'nın anası hala-dayı çocukları... Kelidirizin bacanakları; Gobakların Körkemal, Kinislerin Çitilimehmet ve Tatıresilin Mısdıktır...
Kelidirizin dört oğlan üç kız olmak üzere yedi çocuğu oldu. Yaşlarına göre şöyle sıralanırlar; Ayşe, Kazım, Mehmet, Elveda, Rabia, Necati ve Mustafa... Büyük kızı Ayşe, Garaömerin Adem Kök; ortanca Elveda, Bidakgenin Aziz Eser (dede ve nine kardeş); küçük kızı Rabia ise Kelidirizin emmisi oğlu Ömür İdis eşi oldu...
Oğlanlara gelince... Kazım, Haydarın kızı Cemile ile evlendi. Necati ve Mustafa adlarında iki oğluyla Fatma adında bir kızı oldu. Fatma, Eyiceli bir beyle evlendi... İkinci oğlu Mehmet, 1956 yılında doğdu. Sarımehmet diye bilindi, Tatıresilin Mustafa kızı (teyzesi kızı) Hamide ile evlendi. İdris/Gökhan adında bir oğulları Kemiklerin Nursi kızı Nurgül ile evlidir. Sarımehmet 2007 yılında vefat etti... Üçüncü oğlu Necati 1986 yılında, henüz evlenmeden genç yaşta vefat etti... En küçükleri Mustafa ise Arzıların Ali İhsan kızı Şerife ile evlendi; gelin olmuş bir kızı var...
Kelidiriz 2004 yılında, eşi Fatma Hanım ise 2006 yılında vefat ettiler... Öte yandan Sarımehmetin büyük oğlu Dedemısdık 1975 yılında, karısı Daldalların kızı Rabia Hanım ise 1978 yılında ölmüşlerdi...
2. Gambır Tevfik
Sarı Mehmet'in ilk hanımından ikinci oğlu Tevfik, 1911 yılında doğdu. Bu ad verilmesine mutlaka bir sebep vardır; lakin Eğret'te bu isim daha önce duyulmamış... Yaşı ilerledikten sonra kendisine 'Gambır Tevfik' denilecek ama çocukları 'Tevfikler' diye anılacak, yani adı sülalesinin adı olarak kalacaktır.
Mollahmetlerin Ahmet kızı Kezban ile evlendi. Kezban Hanım, Müdüroğlu (Mehmet Ali Eşiyok)un kardeşidir. Ayrıca işgalci Yunanlarca öldürülen Halilçavuşun da kardeşi olur. Aslında Tevfik, Kezban Hanımla evlenmeden daha önce İdirizlerle Müdüroğlular arasında bir akrabalık bağı kurulmuştu... Hatırlanacağı üzere, Tevfik'in Ratibe Halası Hassönlere verilmişti. İşte Ratibe Hanımın kızı Kezban, Müdüroğluların Halilçavuş eşidir... Tevfik'in evliliğinde, daha önce kurulmuş bu bağın etkisi var mı bilinmez; lakin eşi Kezban Hanımın iki ablası sebebiyle Gambırtevfik, Şaşdımoğlu Mustafa (Ömeronbaşı babası) ve Çolömerlerin Halilçavuş (Şampaya babası) ile bacanak oldular...
Geniş akrabalıklara yol açan bu evliliğin iki tarafından ilk vefat eden Kezban Hanım oldu. Onun 1981'deki ölümünden dört yıl sonra, 1985'te Tevfik İdis de vefat etti...
Gambırtevfiğin dördü kız dördü oğlan, sekiz çocuğu oldu. İsimleri; Mevlüt, Halil İbrahim, Hasibe, Müker, Ahmet, Mehmet, Sultan ve Elveda'dır... Hasibe'nin 1936'da üç yaşındayken ölen ablasının adını aldığını da ekleyelim... Hasibe, Ömeronbaşı eşi (teyze çocukları); Müker, Şampayaların Ahmet eşi (teyze çocukları); Sultan, Gocagulakların Halil eşi; Elveda, Yeşilömerlerin Veysel Fidan eşi oldular...
Büyük oğlu Mevlüt, 1933 yılında doğdu. Çolömerlerin Halilçavuş kızı İsmihan ile evlendi. İsmihan Hanım ile Mevlüt, teyze çocukları oluyorlar. Bir kızı ve üç oğulları oldu; Sultan, Muhittin, Metin ve Tuncay... 1952 Doğumlu tek kızı Sultan, henüz gelin olmadan vefat etti...
Mevlüt'ün büyük oğlu Muhittin, Paşagızılar Egehasan kızı Şerife ile evlendi. Gızmehmet oğlu Veli Öztürk ve Delimısdık oğlu Adem Erdem bacanak oldular... Pınar ve Aysun adında iki kızı oldu; sonra Şerife Hanım 2006'da vefat edince Karacahmetli Türkan Hanımla evlendi. Ondan olan bir kızına da merhume ilk eşinin adı olan Şerife ismini verdi. İkinci hanımının 2021'deki vefatı sonrası Sinanpaşalı Ayşegül Hanım ile evlendi... Büyük kızı Pınar, Musluların Halil Efe; küçük kızı Aysun Gulizlerin Mahmut oğlu Osman Koç eşidir...
Ortanca oğlu Metin, 1964 yılında doğdu. Kedivelilerden İbrahim Ildız kızı Ayşe ile evlendi. Bacanakları kalabalık; Araphüseyinin Mevlüt Eser, Mihrioğlu Ahmet Eşit, Çetenin Muhittin Patlar, Tırılın Aziz Tırık ve Gecegondunun Mehmet Omak... Selime, Mevlüt ve Çınar adlarında iki kızı ve bir oğlu oldu. Selime Anıtkaya dışından bir beyle evlendi. Beyköylü bir hanımla evlenen Mevlüt'in de iki kızı ve bir oğlu var. Metin, son dönem Anıtkaya Köy Muhtarıdır...
Küçük oğlu, 1969 doğumlu Tuncay da Karacahmet'ten evlendi. Burcu ve Kübra adlarında iki kızı var ve Afyon'da oturuyorlar...
Gambırtevfiğin büyük oğlu Mevlüt ile eşi İsmihan Hanım, 2008-2009 yıllarında arka arkaya vefat ettiler...
Gambırtevfiğin ikinci oğlu Halil İbrahim erken dönemde (60'lı yıllarda) Kütahya'ya yerleşti. Orada evlendi ve Yaşar adını verdiği bir oğlu oldu. Hanımının vefatından sonra yine Anıtkaya dışından ikinci hanımıyla evlendi. İki kızı ve iki oğlan, dört çocuk da son hanımından oldu. Tevfiklerin Halil İbrahim Kütahya'da 2012 yılında vefat etti, çocukları halen orada yerleşik....
Ahmet ise Samancının kızı Ümmühan ile evlendi ve Kemiklerin Cafar ile bacanak oldular. 1969 Yılında bir oğlu dünyaya gelmişti, adını Hikmet koydular; ne yazık ki Hikmet 1981'de öldü... O ölmeden önce doğan kızlarının adını Kezban koydular. Kezban, Gavasıntopal oğlu Abdullah Sargın eşidir. Ümmühan Hanım 2012'de vefat etti, Tevfiklerin Ahmet halen Anıtkaya'da yaşıyor...
En küçük oğlu Mehmet, Halil İbrahim abisi gibi erken dönemde Anıtkaya'dan ayrıldı. Onun yönü İzmir oldu. Arapların Hilmi kızı Halime ile evlendi; altı oğlu ve bir kızı oldu. Halen İzmir'de yaşıyor...
3. Sarı Ali Osman
Sarımehmetin ikinci eşi Esma Hanımdan büyük oğlu Ali Osman 1925 yılında doğdu. Cihan Harbinde şehit olan tek dayısının adını alan bu çocuk 'Sarı Alosman' diye lakaplandı. Yahyalardan Garamehmet kızı Hafize ile evlendi. Hafize Hanım, Dedemısdık kızı Nuran ile evlenen Garahüseyinin kardeşidir...
Saralosman, kalıplı ve güleryüzlü bir adamdı. Son dönemlerinde gözlerinden de bir rahatsızlığı vardı. 1994 Yılının bir ikindi vakti Gocacamide namaz sırasında vefat etti. Eşi Hafize Hanım ise 2011'de öldü...
İki kızı ve iki oğlu oldu Saralosmanın; Havva, Mehmet, Orhan ve Nazike... (1953 Yılında doğup yedi yaşında vefat eden Fadime adında; 1964'te doğup tazeyken ölen Esma ve Halime adlarındaki ikizlerle beraber üç kızı daha vardı.) Büyük kızı Havva, Gasaphüseyin eşidir. Gasaphüseyinin anası da İdirizlerden Gocaosmanın kızı oluyor. Ayrıca babası Çakıribanın Hassönler/İdirizler bağlantısından söz edilmişti... Küçük kızı Nazike de yine İdirizlerden Pepehasanın Mustafa eşi oldu...
Büyük oğlu Mehmet 1950 yılında doğdu. Yahyalardan Gocamat kızı Emine ile evlendi. Emine Hanım, Gocayahya ve Hidayet Diril'in kardeşidir. Ayrıca Emine Hanım ile evlenince Mehmet; Bolvadinli Çakallardan Bekir Haykır, Garahüseyin dayısının oğlu Mehmet Diril ve Hacızekeriyelerin Zekeriya Çelebi ile bacanak oldu... İki oğlu ile bir kızı olan Mehmet Afyon'da yaşıyor...
Sarı Ali Osman'ın küçük oğlu Orhan 1960 yılında doğdu. Karacahmet'ten Birsen Hanımla evlendi; Hafize, Esma ve Aslı adlarında üç kızı var. Hafize, Çerçilerin Mehmet oğlu İbrahim Kopan; Esma da Dayıların Hasan oğlu Mehmet Yola eşidir... Orhan halen Anıtkaya'da yaşıyor...
4. Gıdak Ömer
İdirizlerin Sarımehmetin ikinci eşi Esma Hanımdan 1927'de doğan ortanca oğlunun adı Ömer... Lakabı 'Gıdak' idi... Kedimehmetin Ahmetçavuş kızı Sultan ile evlendi ve Hacızekeriyelerin Mustafa Çelebi, Böbülerin Gocasan (Hasan kabadayı), Tırılın Seydi Ahmet Tırık ile bacanak oldular...
Binanın yapılışında da bulunduğu Anıtkaya Ortaokul'unda hademe olarak çalıştı. Kimsenin bir şeyiyle uğraşmaz, işine bakardı. Bu anlamda çalışkan kişiliğiyle öne çıktı. Sadece okulda değil, onun dışında da çalışkan ve becerikliydi. Yaptığı annatlar, başkalarınkine göre kusursuz görünürdü... Eşi Sultan Hanım 2007 yılında, kendisi ise 2014'te vefat ettiler...
Gıdakömerin iki kızı ve iki oğlu oldu. İsimleri Hatice, Halil, Sema ve Mehmet'tir... Büyük kızı Hatice, Çavuşmehmet eşi; küçük kızı Sema da Galgancıların Halil oğlu Mehmet eşidir.
Büyük oğlu Halil, yine İdirizlerden Kekeç kızı Azime ile evlendi. İzmir'e yerleşti, Ahmet ve Gökçe adlarında bir kızıyla bir oğlu oldu. Gökçe, Adanalı bir beyle evlendi. Ahmet ise Yeşilömerlerin İsmail kızı Canan ile evlendi; üç kızı var... Gıdağın Halil ve çocukları İzmir'de yerleşikler...
Küçük oğlu 1956 yılında doğdu. Sarımehmetin adı olan Mehmet ismini verdiği oğlu, 'Gıdağın Mehmet' olarak bilinir... Bezekinin Ali kızı Şerife ile evlendi. Ana babasının isimleri olan Ömer ve Sultan adlarını verdiği iki çocuğu var. Kızı Sultan, Berberahmetin oğlu Salih Kabadayı eşidir... Ömer ise, Dıkmanın Şef kızı Feride ile evlendi. Feride'nin anası da Böbülerden... Üç kızı olan Ömer ve annesi Anıtkaya'da yaşıyorlar... Babası Gıdağın Mehmet, 2023'te vefat etti...
5. Yalama Şükrü
Sarımehmetin en küçük oğlu Şükrü 1933 yılında doğdu... Hiç geçmeyen ve sıcak yaz günlerinde azan bir dudak rahatsızlığı olduğu için 'Yalama Şükrü' derlerdi. Bir dönem konuşma hususunda tutukluk yaşadığından ötürü 'Pepe Şükrü' diyen de olurdu.
İdirizlerin Delimehmet kızı Sultan ile evlendi... Ömür ve Mehmet Ali adında iki oğlu oldu. 1964 yılında Ömür ve 1968'de Mehmet doğmuştu...
1988 Yılında karı koca traktörle kıra gidiyorlar, andan aşarken Sultan Hanım düşüp vefat ediyor... Bundan sonra Pepeşükrü tekrar evlendiyse de... Bir kere ritim bozuluyor... 2005 Yılında kendisi de vefat etti...
Ömür, Dedemısdık emmisinin Kelidirizin kızı Rabia ile evlendi. Şükrü ve Ferah adında iki oğlu var. Şükrü, Çakırların Adem kızı Arzu ile evlendi; onun da iki kızı var ve Anıtkaya'da yaşıyorlar...
Yalamaşükrünün küçük oğlu Mehmet ise Yörükmehmet kızı Kerime ile evlenmişti. İki kızı ve bir oğlu var. Kendisi 2000'de vefat ettiğinde oğlu ana karnındaydı, onun ismini vererek adını Mehmet koydular...
Anıtkayalı bütün Mehmet İdis'ler, İdirizlerin İdris oğlu Sarı Mehmet'in torunudur; çünkü dipteki İdris Dedenin iki oğlu Sarımehmet ile Gocaosman, İDİS soy ismini almış.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder