22 Nisan 2022

Gödeşler


    Garamusaoğlu Ali'nin kızı Ayşe ile evlendikten sonra Turaçoğlu Mustafa 'Garamusaoğlu' diye anılacaktır. Tabi bu bir anda başlamadı, yavaş yavaş bir süreç biçiminde oluşuyordu. 

    Garamusalardan ilk eşi Ayşe Hanım ile Mustafa'nın iki kızlarıyla bir oğulları oldu. Oğlu Mehmet Ali, Tingildeklerin atasıdır. İki kızının büyüğü Ayşe ki Turaç Hanım diye bilinir, Ayanoğullarından Halil, sonra onun emmioğlusu Derviş Ahmet ve en sonunda da Hacı Hüseyin'e vardı. En son evlendiği Ayanoğlu Hacı Hüseyin, Kölgecinin babasıdır. O zaman böyle bir adet var; dul kalan gelini, aile içinden biriyle tekrar everiyorlar... İlk iki kocası öldüğünde Turaç Hanım bu yüzden Ayanoğullarında kalmaya devam ediyor. Son eşi Hacı Hüseyin'in ölümünden yıllar sonra, 1946'da vefat etti... Turaçın küçüğü Emine'yi ise Büküroğlu Hüseyin'e veriyorlar. Emine Hanım da Bükürünalinin anasıdır...

    Garamusaoğlu/Turaçoğlu Mustafa, ilk eşi Ayşe Hanım'ın vefatı üzerine (yahut vefat etmeden) tekrar evlendi. Bu ikinci hanımı 1850 doğumlu, kendisinden yaşça çok küçük Ayşe Hanımdır... İlk eşinin adaşı Ayşe Hanım, Ayanoğlu Mustafa kızı... Hani kızı Turaçın ikinci eşi Derviş Ahmet vardı ya, işte onun ablası... İşte bu yeni Ayşe Hanımdan, 1881 yılında oğlu Ahmet, daha sonra da kızı Emeti (Ummetullah) dünyaya geldi... Emeti (Resmiyette Ümmü yazıyor), Küpelilerin İbrahim eşi oldu. Urganlı ile Teke Hüseyin'in anasıdır, 1961'de öldü...

    Babası Garamusaoğlu Musatafa öldüğünde, anaları ayrı olan abisi Mehmet Ali de zaten kendi ayrı evine çıkmıştı. Çünkü o sırada Mehmet Ali'nin neredeyse torunları olacaktı... Evin küçüğü olması sebebiyle ocağı tüttürecek olan Ahmet, Şerife Hanım ile evlendi. Şerife Hanım, Ayanoğlu Hasan'ın kızıdır (Tırıl Hasanın halası...) Ahmet'in halası Ayşe de Ayanoğlularda olduğu unutulmasın, ayrıca anası da onlardandı...  

    Ayanoğullarıyla kurulan bu çoklu bağ, bizim Garamusaların Ahmetlere Gödeşler denmesi sürecinde önemli bir menzil olabilir... Zira Ayanoğluların Tırıllar, Vakvaklar ve Kölgeciler yani Galgancılar bölümüne halk arasında Ayanoğlu değil, Tureşler deniyor. Bunda Turaç Hanımın payı olduğu çok açık; diğer yandan bazı söyleyişlerde  Turaç/Turec/Tureş ve Gödec/Gödeş olabiliyor... Turaç, Tureş'e dönüştüğü o kadar belli ki...

    Gödec Ahmet'in kırklı yaşları göremeden, cihan harbi sonlarına doğru vefat ettiği söyleniyor. Cenazesini kaldıracak kadar bile Eğret'te erkek bulunmadığı, kabre kadar kadınların taşıdığı, Terlemezoğlu Yusuf (Terlemez Hocanın babası)nın talkın verdikten sonra 'Ey arkadaş, buraya kadar karı-kız ile getirdik, bundan sonrasında başının çaresine bak' diye takıldığı da anlatılanlar arasında... Biraz abartı katılmış olsa da o vakitler vaziyet, esasta böyleymiş... Lakin belgelerde Gödecin 1932 yılında vefat ettiği kaydedilmiş... Yukarıda anlatılan olay-zaman eşleşmesinde bir çelişki olabilir...

    Gödec Ahmet ile Şerife Hanımın iki oğlu oldu; Mustafa ve Halil... Büyük oğlu adını dedesi Garamusaların/Turaçların Mustafa'dan alıyor. Küçüğü ise annesinin dedesi yani Ayanoğlu Halil'in adını... 


    Gödecin Mısdık

    Gödecin Mısdık 1902 yılında doğdu. Körüslerin Ali kızı Nazik ile evlendi. Nazik Hanım,  Ak Ömerin kardeşidir. Hatırlanacağı üzere Gödec Ahmet'in yeğeni, Tingildeklerin Mehmet Ali kızı Fatma da Körüslerin Mustafa'ya verilmişti. Nazik Hanımın Gödecin Mısdık'a varmasıyla, Garamusalarla Körüsler arasında ikinci bir bağ kurulmuş oldu. 

    Nazik Hanım ile Akömerin iki kız kardeşleri daha var; Halime ve Ümmühan... Arapların Şükrü Tok ile Aşşağılıların Efemehmet Mehmet Öncül'e vardıkları için Gödecinmısdık onlarla bacanak oldu...

    Çocuklarını ayrıntılı inceleyeceğimiz Gödecinmısdık ile Nazik Hanım, 1987-88 yıllarında arka arkaya vefat ettiler...

    İki oğlu iki kızı olan Gödeş Mısdık, kızlarının adını Şerife ve Hatice koydu. Annesinin adını koyduğu 1924 yılında doğan büyüğü Şerife, iki yaşındayken öldü... Hatice ise, Nazik Hanımın Cihan Harbi sırasında henüz gelinlik kız iken, çeyiz düzüyorken vefat eden halasının adıdır... Hatice, Aşşağılıların Osman eşi olacaktır. Kocasıyla teyze çocuğu olan Hatice, Aşşağılıların Osman'ın 1972'deki ölümünden sonra babasının evinde uzun süre dul yaşadı. Sonra Afyonlu bir bey ile evlenip oraya yerleştiler.  Son eşi de öldükten bir süre sonra Hatice Hanım da 2020'de vefat etti...

    Gödeş Mısdığın büyük oğlunun adı Ahmet, yani dedesinin adı; 1929 yılında doğdu... Amcaların Yahya kızı, Şavalın kardeşi Atike ile evlendi. Böylece dip dedeleri kardeş olan Tingildeklerin Osman Kasal ile de bacanak oldu. Diğer bacanakları; Çapıtçıhafız, Ayımevlüt ve Şaşdımhalildir... Gödecin Ahmet; karayağız, kaytan bıyıklı, 1970'lerin Anıtkaya'sında jilet gibi ütülü pantolon giymesiyle aklımda kalmış. Dışarıda bir yerlerde, herhalde PTT'de çalışıyordu. İzinli olarak geldiği vakitlerde bu gözlemi yapmışım... Anne ve babasından önce, 1979'da vefat etti. Atike Hanım ise çok sonra, 2015'te vefat edecektir...

    Ahmet ile Atike'nin biri erkek dört çocukları oldu. Büyük kızı Müker (Mükerreme), Tellilerin Mehmet Ali ile nişanlı iken vefat etti. Diğer kızları Şerife ile Ratibe/Ferah Anıtkaya dışına gelin oldular. Hacımahmutların Ayımevlütün eşi Sare ile Gödecin Ahmet'in eşi Atike kardeşler... Bu kardeşlerin ikisi de kızlarına Ferah adını koyması ve Anıtkaya'da bu ismi taşıyan başka kimse bulunmaması dikkate değerdir...

    Tek oğlunun adı Mehmet... Seydilerin Gıllıoğlu kızı Ayten ile evlendi. Kirpitçilerin Gedikhasan ve Gadıngızların Muzaffer ile bacanak oldular... Özlem ve Öznur isimlerinde iki kızı var, Afyon'da oturuyor...

    Gödecin Mısdığın küçük oğlu Halil 1937 yılında doğdu, abisinin aksine Anıtkaya'dan ayrılmadı. İleşberlikleri de vardı; ama sanki koyunculuğu daha öndeydi... Sonradan kendisine ev olan arpalıktaki o yurtta eskiden Gödeşlerin ağılı vardı. O ağıl genişletilerek Halil'in evi oldu. Solunum zorluğu çektiği için gırtlağını delmek zorunda kaldılar... Bu yüzden son dönemde sessiz bir hayat yaşadı ve 2014 yılında vefat etti; eşi Fadime Hanım 2003'te ölmüştü...

    Ayımevlüt kızı Fadime ile evlendi, Gobakların Garaiban ve Mantaroğlu Mehmet ile bacanak oldular... Halil'in üç kız, üç oğlan altı çocuğu var. Büyük kızı Saynur Omuzca'ya, küçük kızı Melek de Saraydüzü'ne gelin oldu... Ortanca kızı Gönül ise Yarımçakmağın Osman eşidir... 

    Büyük oğlu Ramazan, Yarımçakmak kızı Cemile'yi alarak, kayınbiraderi Osman ile değişik usulüyle evlenmiş oldular. Ramazan'ın Halil ve Sebile adında iki çocukları oldu. Kızı Sebile Afyon'a, Tülümuratın Halil'in oğluna gelin gitti. Oğlu Halil de Afyon'dan evlendi; Ramazan, Yasin ve Talha adında üç oğlu var, Anıtkaya'da yaşıyorlar...

    Ortanca oğlu, dedesi Gödeş Mısdığın adını alarak Mustafa oldu. Gadıngızların Muzaffer kızı Zehra ile evlendi. İki kız, iki erkek çocukları oldu. Büyük kızı Tuba, Doğvellerin Mehmet eşi; küçük kızı Fadime de Dıkmanın Şef Mehmet oğlu Emre eşidir. Mustafa ile Zehra'nın iki oğlunun adları Oğuzhan ile Halil, Anıtkaya'da yaşıyorlar...

    Gödeş Mısdığın Halil ile Fadime Hanımın en küçük oğlunun adı da büyük dedenin, ilk Gödecin ismi olarak Ahmet konuldu. Güdüklerin Emin kızı Zeliha ile evlenen Ahmet'in Fatma, Melih ve Ertuğrul adında üç çocuğu var; Anıtkaya'da yaşıyorlar...


    Gödecin Halil

    Abisi Gödeş Mısdıktan iki yaş daha küçük olan Halil, 1904 yılında dünyaya geldi. Çocuklarından Anıtkaya'da kimse kalmadığı için hakkında yazılacaklar duyumlardan ibaret kalacaktır. 

    Önce Hacapdıramanların kızı Esma ile evleniyor. Cıldırın halası olan Esma Hanım 1941 yılında çocuksuz olarak vefat ediyor...

    Sonra Afyonlu Naciye Hanım ile evlendi. Giyim, yaşantı ve davranış olarak Naciye Hanımın köy hayatına uzak bir yapısı olduğu için, evlerini satıp Afyon'a yerleşiyorlar... 

    Gödecin Halil'in evi; Kahveci Süleyman ile Gödeş Mısdığın evi arasındaydı. Çakırlar alıp dükkan gibi bir şey yaptılar. Bir ara Halimenin Mehmet dükkan açtı... Uzun yıllar önü boş bir arsa olarak kaldıktan sonra Kahvecinin Günaydın Yırgal satın alıp yeni yaptığı evine kattı...

    Gödecin Halil Afyon'a yerleşti; ama 1977'de vefat ettiğinde cenazesi getirilip Anıtkaya'ya defnedildi. Yıllar sonra dikilmiş mezar taşından bunu anlıyoruz... Eşi Naciye Hanım daha önce, 1970'te vefat etmiş...

    Çocuklarına gelince... İsmet, Ali İhsan ve Mustafa isimlerinde üç oğlu oldu. Ana babaları Afyon'a yerleşince onlarla beraber Afyon'a gitmediler... Onlar daha kuzeye, İstanbul ve Trakya'ya yöneldiler... İsmet ile Ali İhsan önce İstanbul'da cam fabrikasında çalıştılar. Sonra Ali ihsan DDY'ye girdi. Ali İhsan'ın evlenip evlenmediği ve akıbeti bilinmiyor. İsmet'in ise Dilek ve Murat adında çocuklarının bulunduğu, Murat'ın Polis olduğuna dair bilgiler var... İsmet'in 2005'te vefat ettiği de o bilgiler arasında...

    Gödecin Halil'in küçük oğlu Mustafa Avustralya'ya yerleşmiş. Geçen yıllarda Anıtkaya'ya gelmiş, yakınları varlığından öyle haberdar olmuşlar... Oğlanların durumu böyle… Ayrıca Afyon’a göçtükten sonra orada Ferah ve Saynur adlarında iki de kızları olduğu öğrenildi…


    Esmenin Osman

    Gödec Ahmet'in buraya kadar anlatılan çocukları; onun Şerife Hanım ile evliliğinden olanlardır. Şerife hanım vefat edince bir kez daha evlendi. Bu ikinci eşinin adı Esma'dır...

    Selimler/Esnanların Ali Osman kızı Esma Hanım önce Sarıların Zekeriya ile evlenmişti.  Bu Zekeriya kimdir, önce ona bakalım: Capbak (Osman Külte) ile Tomanın (İbrahim Köz)ün dayısıdır...  Daha önce de adı geçen Halimenin Mehmet'in anası Halime var ya, işte onun da amcasıdır... 

    Esma Hanım ile evliliklerinden çocuğu olmadan Zekeriya vefat ediyor. Gödecin Ahmet'in eşi Şerife de o sıralarda vefat edince evleniyorlar... Esma Hanımdan da bir kız bir oğlan, iki çocuğu oluyor. Kızına, annesi Ayşe'nin adını veriyor. Ayşe, Çorbecilerin Aliguru Ali Dadak'ın eşi olacaktır. Hatırlanacağı üzere; Garamusaların Tingildekler bölümünde Osman oğlu Musa (Seyfettin Kasal'ın dedesi)nin de Aligurunun kardeşi Şefika ile evlendiğini kaydetmiştik. Dedeler/Çorbeciler/Deliveyis kanadıyla da ciddi bir bağ kurulduğu anlaşılıyor...

    Esma Hanım'dan ikinci çocuğu olarak da 1927 yılında Osman doğdu. Osman ismine bir karşılık bulmak gerekirse, Gödec Ahmet'in dedesi karşımıza çıkacaktır...

    Osman doğduktan kısa bir süre sonra, 1932 yılında babası vefat ettiği için; onun bütün sorumluluğu anası Esma'ya kalmış oldu. Abileri Mısdık ve Halil'e dedikleri gibi ona da 'Gödecin Osman' demediler; annesine izafeten 'Esmanın Osman' dediler. Zamanla bu yakıştırma yerini, söylemesi daha kolay 'Esmenin Osman'a bıraktı... 

    Esmenin Osman, Gocamat (Koca Ahmet) kızı Hatice ile evlendi. Gocamatın kimliği için yine biraz başa dönmek icap ediyor.

    Gödec Ahmetin babası Turaçoğlu Mustafa, Garamusaların Ali kızı Ayşe'yi almıştı. Ayşe'nin büyüğü Havva vardı, ona ne oldu?... İşte onu da daha önceden 'Ahmet oğlu Ahmet' adında biri almıştı, hem de kayınpederinin eviyle birlikte... O Ahmet oğlu Ahmet, Gocamatın büyük dedesidir...

    Esmenin Osman ile Hatice'nin çocukları olmadı. Hatice'nin kardeşi Kazım'ın küçük oğlu Ahmet'i evlat edindiler... Kendisi 1987'de, Hatice Hanım ise 2001 yılında vefat ettiler... 

    Corukların Ahmet kızı Hatice ile evlenen Ahmet, Afyon'da yaşıyor... Sevgi, Osman ve Esma Duru adlarında üç çocuğu var. Bunlardan Osman, dedesi Esmenin Osman'a işaret ediyor. 

    İsimlendirmelerde asıl dikkate değer olan küçük kızınkidir. Zira Esmenin Osmanın anası olan Esma Hanımın hatırası yalnız bu küçük kızın adında yaşıyor. Esma Hanım kendisi 1966 yılında vefat etmişti...

    ***

    Kapatırken bir hususu daha zikredelim... Gödecahmetin, Esma Hanım ile nikahlı olduğu dönemde Ayşe adında bir hanımı daha varmış. Ondan da1929 yılında Mehmet adını verdiği bir oğlu dünyaya gelmiş. Yani Gödecinmısdık, Gödecinhalil ve Esmeninosmanın bir kardeşleri daha var... Bu çocuk iki yaşındayken, babasıyla aynı sene, 1932'de vefat ediyor... Annesi Ayşe Hanım hakkında başkaca bir malumat bulamadım...

    ***

    Gödeşlerin soyadı SEVİŞ... Bu sözcük 'sevinç'ten bozma olabilir. Belki de 'Gödeş'teki son sese benzeştirmek için böyle bir soyisim tercih edilmiştir. Lakin Esmenin Osmanın Ahmet, karışıklığa meydan vermemek için, mahkeme kararıyla soyadını SEVİNÇ olarak düzelttirmiş. 



Hiç yorum yok:

Yorum Gönder