Bir asır öncesinin Eğret'indeyiz. Çatallar'dan Yahya oğlu İbrahim vefat ediyor. Geride üç küçük yetim bırakarak. Üç yetimle bir başına kalan Ayşe Hatun çaresizce Kadıya başvuruyor. Hakkında verilen iki karar 653 Numaralı Karahisar-ı Sahib Şeriyye Sicilinde kayıtlı. Bu çalışmayı Mehmet Özgür ERGÜN hazırlamış. Kararlar şunlar:
"Yerinde görüp tespit ve kaydetmek üzere görevlendirildiğim için Karahisar-ı Sahib şehrine bağlı Eğret Köyü ahalisinden iken vefat eden Çataloğlu Yahya bin İbrahim’in köyüne varıp ismi anılacak kişiler huzurunda toplanıldı. Adı geçen müteveffanın küçük oğulları İbrahim, Mevlüd ve Mehmed’in babalarından kalan mallarını muhafaza etmek ve rüşde erinceye kadar işlerini yürütmek için vasi tayininin gerektiği tespit edildi. Bunun için en uygun kişinin, çocukların annesi İbrahim kızı Ayşe olduğu şahitlerin de tasdikiyle belirlendi. Çocukların anneleri de bu görevi hakkıyla yapacağını taahhüd edince vasi tayin edildiği kararı kaydedildi. 16 Mayıs 1919"
ŞAHİTLER
Köy İmamı Hacı Mehmed oğlu İbrahim Efendi / Nalband oğlu İsmail Efendi / Mehmed oğlu Ahmed / Arzıman oğlu Hacı Ahmed
Kadı Başkatib Yazıcı
----------oooOooo----------
"Konuyu yerinde tespit ve kaydetmek için görevlendirildiğim Karahisar-ı Sahib şehrine bağlı Eğret Köyünde bulunan Abdurrahman oğlu Hacı Hasan’ın odasına varıp ekte isimleri geçen kişilerle toplanıldı. Köy halkından iken bir süre önce vefat eden Çataloğlu İbrahim bin Yahya’nın küçük oğulları İbrahim, Mehmed ve Mevlüd’ün babalarından kalan malları korumak ve reşid olana kadar işlerini yürütmek üzere anneleri İbrahim kızı Ayşe vasi tayin edilmişti. Şahitlerin huzurunda anneleri, yetimlerin babalarından kalan hisselerinin Eytam Sandığında muhafaza altına alındığını, bunlardan başka gelir ve mallarının bulunmadığını, şiddetle geçim sıkıntısı çektiklerini, bu yüzden Eytam Sandığında emanette bulunan 48.399 kuruş 15 paranın gelirinden mahsup edilmek üzere nafaka bağlanması talebini söyledi. Eytam Müdürü Hasan Efendi bu bilgileri doğrulayınca, yetim çocukların babalarından kalan ve Eytam Sandığında bulunan hisse kazancından, her çocuk için 100 kuruştan aylık toplam 300 kuruş nafaka bağlanmasına ve bu nafakanın yasal vasi Ayşe Hatun’a ödenmesine karar verildi. 5 Mayıs 1920"
Abdurrahman oğlu Molla Mustafa / Abdurrahman oğlu İbrahim / Hacı Ahmed oğlu Ahmed
Evrak
Yardımcısı Başkatib Yazıcı Kadı Yardımcısı
----------oooOooo----------
Vefat eden Çataloğlu İbrahim'in Anıtkaya'da günümüzde Çatallar olarak bilinen ailenin dedelerinden olduğunu düşünüyorum. Belge'de baba adı Yahya olarak geçiyor. Çocuklarının adları ise İbrahim, Mehmet ve Mevlüt. Karısı Ayşe'nin baba adı da İbrahim. Belki bu yüzden ilk oğullarının adını da İbrahim koymuşlar. Neyse, Çatallar'ın soyadı "Soylu". Sadece isimlerden yola çıkacak olursak; İbrahim Soylu, Mehmet Soylu, Mevlüt Soylu, Yahya Soylu... Ben Anıtkaya'da bu isimde birilerini tanıdım.
Çatalların atası Çatal kim bilmiyoruz. İbrahim'in babası Yahya olmadığı kesin. Belki onun da babasıdır. Eğer öyleyse, Çatalın Guyu en az iki asırlık demektir.
Bu iki kararda da Kadı'nın görevlendirdiği kişiler bizzat Eğret'e gidiyorlar. Yerinde keşif ve tespitten sonra karar veriliyor. İmzalara bakılırsa ilk kararda yani annenin vasi tayininde Kadı bizzat köye gelmiş. Yaklaşık bir yıl sonra verilen ikinci karar için yardımcısını göndermiş.
İkinci kararda duruşmanın nerede yazıldığı da kaydedilmiş. Buna göre Kadı Yardımcısı ve ekibi doğrudan Abdurrahman oğlu Hacı Hasan'ın odasına varıyor. O kararda şahitlerin ikisi Abdurrahman oğlu Molla Mustafa ve Abdurrahman oğlu İbrahim. Oda sahibinin oğulları. Kayıtlarda bir yanlışlık yoksa ikizler. ikisinin doğum tarihi 1878, o sırada 42 yaşındalar yani. Mustafa "Molla" imiş. Babaları Hacı Hasan ise hayli yaşlı, 77 yaşında. Resmi görevliler rastgele bir odaya gidecek değiller, ihtimal ki Muhtar odasıydı orası. 1920 Eğret Muhtarı hakkında bu bize bir fikir verebilir.
Bir yıl önceki ilk kararda gerçi bir yer zikredilmiyor ama biz yine bu işlemin Muhtar odasında yapıldığını varsaymalıyız. Bu sefer şahitler arasında köyün hocası da var. Köy imamı Hacı Mehmet oğlu Hacı İbrahim. Hacibrâm... Bu da kulağa tanıdık geliyor. Bir başka şahit, Arzıman oğlu Hacı Ahmed. Hacâmet, Hacâmedinguyu... Bu isimler de yabancı değil. Şahitlerden birisi Mehmet oğlu Ahmet diğeri Arzımanoğlu Ahmet. Yazım hatası yoksa, bunlar farklı kişiler ise; birisi Kel Salek, Kel İdiriz, Kel Arzıman'ın babası.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder