28 Eylül 2022

Paşalar

     Paşa Tekkesinden yola çıkmak lazım... Anlatılan o ki bir Paşa vefat ettiğinde, şimdi tekkenin bulunduğu yere defnedilmiş. Paşa deyince askeri kişilik akla gelmesin. Eskiden bu ünvan sivil devlet adamlarına da verilebiliyordu. Sivil olsun asker olsun; bizim Paşa çok muhterem, evliyadan bir zatmış. Zaten bu yüzden kabri türbe olmuş... Tekkede mezar taşı var; ama okunabilecek bir kitabe bulunmadığı için Paşa'nın adı ve yaşadığı yıllara dair bilgimiz yok. 

    Başka bir ilginç durum ise tekkenin Paşaların evde veya o civarda bulunmasıdır. Paşa Tekkesi diye bir türbeden ve Paşalar sülalesinden söz ediyorsak bunların birbiriyle alakasız olduğu düşünülemez. Paşaların, Paşa Tekkesinde medfun zatın torunları olduğunu söylemek iddialı olur; lakin en azından sülalenin ismini tekkeden aldığını söyleyebiliriz. 



    Kayıtlara 'Paşaoğlu' diye geçirilen ilk isim Ali oğlu Mehmet'tir. Doğum tarihi 1835'i gösteriyor; lakin o tarihlerde yapılan nüfus kaydında paşa tanımlamasına uygun biri yok. Böyle bir lakap da kaydedilmemiş. Bu bilgiler ışığında her türlü ihtimal düşünülebilir...

    1835 Doğumlu Paşaoğlu Mehmet'in baba adı Ali, ana adı Ayşe... Hasan kızı Ayşe Hanım ile evleniyor. Bu gelin-kaynana Ayşe Hanımların kimlerden olduğuna yönelik ipucu bile yok...

    Paşaoğlu Mehmet ile Ayşe Hanımın bir oğulları iki de kızları var, adları Ahmet, Arife, ve Halime... Büyük kız 1868 doğumlu Arife evlenmemiş, Paşaların evde o vaziyette 1936 yılında vefat etmiş... 1883 Doğumlu Halime, Daldallar/Veyislerin Ömer oğlu İbrahim'e vardı. Bu İbrahim, Delibanın emmisidir. Hatice ve Halime adını verdikleri iki kızları doğduktan sonra kocası İbrahim Cihan Harbinde şehit olunca, Haceliye vardı. Büyük kızı Hatice Yeşilömerin Mehmet eşi, küçük kızı Halime ise Kötühüseyinin anasıdır...

    1862 Yılında doğan Ahmet, önce Atike Hanım ile evleniyor. 1889'da Satı ve 1891'de Halil isimlerini verdiği bir kızı ile bir oğlu dünyaya geliyor... Ve Atike Hanım vefat ediyor... Paşaoğlu Ahmet, ikinci kez Havva Hanım ile evleniyor. Ahmet kızı Havva Hanımın da kimlerden olduğu bilinmiyor... İkinci Hanımından da sırasıyla Ali, Ahmet ve Hüseyin adlarını vereceği üç oğlu oluyor... Bütün bunlar olup biterken, evin reisi hala Paşaoğlu Mehmet'tir; zira seksenine merdiven dayamış Mehmet Dede ve Ayşe Nine hala sağlar...

    Elbette sonuçta vefat ediyorlar; kesin yılı bilinmemekle beraber yaşlı karı kocanın 1920-25 aralığında öldükleri düşünülüyor. Paşaoğlu Ahmet'in 1931 yılında vefat ettiğini biliyoruz, eşi Havva Hanım ise 1945 yılında vefat edecektir...


    Paşanın Halil

    Yaş sırasına göre Paşaoğlu Ahmet'in bu beş çocuğunu inceleyeceğiz. En büyükleri değil; ama ilk ölen olduğu için, iki numara Halil'den başlayalım. 1891 Yılında doğdu. 1913 Yılına kadar evlenmemiş... Ona dair bugünün Paşalarında bir bilgi bulunmuyor... Öyle anlaşılıyor ki Paşaoğlu Halil, Cihan Harbi şehitlerinden biridir...

    Paşa Kızı

    Kardeşlerin en büyüğü ve tek kız Satı, 1889 yılında doğdu. Kardeşi Halil gibi Atike Hanımın çocuğudur. Onu önce Türkmenlerden Kürtosman oğlu Yusuf'a verdiler. 1906 Yılında Saffet adını koydukları bir kızı oldu. Eşi Yusuf Çanakkale'de şehit olunca Selimoğlu Ahmet'e verdiler. Yanında tay giden Saffet, Kinislerin Kumpirhasan eşi olacaktır... Paşa Ahmet'in kızı Satı, vardığı yerde 'Paşa Kızı' diye anılacak ve bu lakap bir sülalenin adını 'Paşagızılar' olarak değiştirecektir... Paşagızı Satı, 1952 yılında vefat etti...

    Paşanın Ali

    Paşaoğlu Ahmet'in ikinci Hanımı Havva'dan ilk oğludur. 1907 Yılında doğdu. Bu isim verilmesine sebep büyük dedenin adı olabilir... Kinislerden Dınalinin kızı Azime ile evlendi. Paşanın Ali ile hemen hemen emsal olan yeğeni Saffet'i Kumpirhasana vermişlerdi. Kumpirhasan ile Azime emmi çocuklarıdır... Saffet-Kumpirhasan evliliği ile kurulan bağlantı sonucu, Azime'yi Ali'ye almış olmalılar...

    Paşanın Ali ile Azime Hanım'ın  iki kızları oldu. Büyüğüne Atike, küçüğüne Hayriye adını koydular. Atike, Gağşakların Ali Kalkan eşi oldu; küçük oğluna Ali ismini vererek babası Paşanın Ali'nin adını yaşatmak istedi... Küçük kız Hayriye ise Almanyalı Yaşar Soylu'nun eşidir. Onun torunlarından biri (Ali Soylu) de Paşanın Ali'nin hatırasını yaşatıyor... Zira Paşanın Ali 1946 yılında vefat etti. Eşi Azime Hanımın ölüm tarihi ise 1968...

    Paşanın Ahmet

    Paşaoğlu Ahmet'in Havva Hanımdan ortanca oğlu, 1914 yılında doğdu. Havva Hanımın babası adı da olduğu için bu oğluna Ahmet ismini koydular. Normalde oğlanlara dedesinin, kızlara ninesinin adı koyulur. Bu sebeple isimlerin aktarımı genelde bir nesil arayla sürdürülür. Burada o boşluğu Havva Hanımın babasıyla doldurunca, tam beş nesil sürecek bir Paşa Ahmet zinciri oluşacak...

    Paşanın Ahmet, Veyisler/Daldallardan Mustafa kızı Rabia ile evlendi. Rabia Hanımın annesi, Böbülerin Mazinin Ömer'in kardeşidir... Kasapların kestiği hayvanların bağırsaklarını götürüp temizlerdi. Bu yüzden kendisine 'Bağırsakcı Ahmet' dedikleri de olmuştur... İkinci kuşak Paşanın Ahmet ile Rabia Hanımın beş çocuğu oldu. Yaş sırasına göre isimleri; Emine, Esma, Hasan, Ahmet ve Hatice'dir. 1948 Doğumlu bir kızının adı da Havva idi, çocuk küçükken öldü...

    Paşanın Ahmet 1969 yılında, eşi Rabia Hanım ise 1993 yılında vefat ettiler...

    Kızlardan Emine, Kırtişin Gıbış Mehmet Özen eşi; Esma, Akbaşların Süleyman Karakaya eşi; Hatice, Hamdihocanın Küpçü Süleyman Dadak eşi oldu. 

    Büyük oğlu Hasan, Başkimseli bir hanımla evlendi. Bir oğlu dünyaya geldikten sonra İzmir'e göçtü. İlk hanımı vefat edince Olucaklı Zülfiye Hanımla evlendi, ondan da iki oğlu dünyaya geldi. Büyük oğlu önceden vefat etmişti, adı Mehmet olan diğer oğlu da 2023'te öldü... Paşaoğlu Hasan kendisi de 2021'de İzmir'de öldü... Diğer çocukları halen İzmir'de yerleşikler...

    Küçük oğlu Ahmet, 1944 yılında doğdu. Matrak kişiliği sebebiyle 'Gırgır' diye lakaplandı. Hamdihocanın kızı Satı ile evlendi, Küpçü ile değişik usulü yapmış oldular. 

    Gırgırın; Ahmet, Fadime ve Hasan  isimlerinde üç çocuğu var. (Feride adında bir kızı 1993'te vefat etti.) Fadime Deligızların Yakup'un oğluna gelin gitti... Beşli 'Paşanın Ahmet' zincirinin son halkası olan Gırgırın büyük oğlu Ahmet, Anıtkaya dışından evlendi; Feride adında bir kızı var... Küçük oğlu Hasan ise, Arapların Ömer'in Mevlüt kızı ile evlendi; dört oğlu var... 

    Paşanın Hüseyin

    Paşaoğlu Ahmet'in beş çocuğunun en küçüğünün adı Hüseyin... Çorcalılardan Godal Ömer kızı Ümmühan ile evlendi. Ümmühan Hanım, anası itibariyle Hamzaoğlu/Tongullardandır... 

    Yalnız Paşanın Hüseyin'e gelmeden önce Ümmühan, Tekelilerin Hasan'ın eşiydi. (Tekelilerin Hasan Hasan; Pangeci, Gocagafa ve Köressanın emmileridir)... Kocasının ölümü sonrası Paşanın Hüseyin'e gelirken Zehra, Kezban ve İbrahim adlarında üç çocuğu yanında taydı... Büyük kızı Zehra'yı Dönelerin Mehmet (Gani)ye verecekler, Ganinin Hasan Çalışır'ın anası olacaktır... Kezban ise Avkat Hilmi Aydın'ın eşi olacaktır... Tekelilerin Hasan'ın oğlu olsa da 'Paşaların İbram' diye bilinecek olan İbrahim, Gıvığın kızı Dudu ile evlendi. Dudu Hanım ile İbrahim hala-dayı çocuklarıdır... Erken dönemde İzmir'e yerleşen Paşanın İbramın bir oğlu ve üç kızı oldu. Kızlarından biri Hörkülenin Koreli oğlu Dursun Önkal eşidir... Babasının adını verdiği tek oğlu Hasan Temel, Çerçilerin Arıkhalil kızı Azime ile evlendi; Anıtkaya'da oturuyor. Kızları ise İzmir'e yerleşikler... 

    Ümmühan Hanım ile Paşanın Hüseyin'e gelince... Beş çocukları oldu; Ayşe, Muzaffere, Ahmet, Satı, Ömer...  

    Kızları; Ayşe, Irafanın Kamil eşi;  Muzaffere (Müzef), Müdüroğluların Çapar eşi; ve Satı da Dolağın Ahmet eşi oldular...

    Paşanın Hüseyin'in büyük oğlu Ahmet de erken dönemde İzmir'e göçenlerden... Aydınlı Kübra Hanım ile evlendi. İki kızı bir oğlu oldu. Oğluna babasının adı olan Hüseyin ismini verdi. Hüseyin'in de iki oğlu oldu, birinin adı Ahmet... Kızları da  İzmir'de evlendiler...  1998 Yılında İzmir'de vefat eden Ahmet'ten sonra eşi de öldü... Çocukları İzmir'e yerleşikler...

    Ve Paşanın Ömer... Godalömerin adı...  Hakkıların Hakkı Yırgal kızı Kezban ile evlendi. Buydeycigadir oğlu Hasan Dadak ile bacanak oldular...  

    Paşanın Ömer, uzun yıllar Korucu ve Bekçi olarak Gorma emrinde çalıştı. Bu anlamda Esnanın Velinin Halil İbrahim Seyrek ile ayrılmaz ikili gibiydiler. Vefatına kadar bu şekilde çalıştığı söylenebilir. Bununla beraber, Paşanın Ahmetin oğlu Gırgır nasıl Anıtkaya'da kaldıysa; Paşanın Hüseyin'in çocuklarından da Ömer Anıtkaya'da kalmış ve onun çocukları Paşaların temsilcisi olmuşlardır. Kendisi 2006 yılında vefat etti...

    Paşanın Ömer'in yedi çocuğu oldu, bunların ikisi kız... Büyük kızı Dudu, Garaburunun Osman oğlu Ahmet Mola eşi; küçük kızı Ümmühan ise Bacıların Adem Değer eşi oldu. (Kızların isimlerinde Ümmühan Ninenin ve onun anasının adı görülebilir)

    Beş oğlanın büyüğü, dedesinin adını aldı; Hüseyin... Sağırların Süleyman'ın kızı Gülsüm ile evlendi. Nisa ve Ömer olmak üzere iki çocuğu var... İkinci oğlu Ahmet'e de büyük dedenin adı verilmiş oldu. Urganlının İbrahim kızı Kerime ile evlenen Paşa Ahmet'in de Ömer, İbrahim ve Yasin adlarında üç oğlu var... Üçüncü oğlu İbrahim, Karacahmetli Muradiye ile evlendi; onun çocukları Ömer Faruk ve Ayşegül... Paşanın Ömer'in küçük oğlanların  adları ise Mustafa ve Samet....

    Paşaoğlu Hüseyin 1969 yılında vefat etti... Eşi Ümmühan Hanım bizim çocukluğumuzun otoriter 'Paşakarısı' profilidir... Bir elinin başparmağı, belindeki şalda; diğer eliyle sağa sola talimatlar yağdırırdı. 1980 yılında vefat etti... 

    Paşaoğlu Ahmet'in üç oğlu Ali, Ahmet ve Hüseyin Soyadı uygulaması ile YAMAN soy ismini aldılar. Ali'nin küçük kızı Hayriye, Paşa Tekkesinin bulunduğu yerdeki evlerinde oturuyor. Ahmet'in küçük oğlu Gırgır ve Hüseyin'in küçük oğlu Ömer çocukları da Günümüzdeki Paşaların Anıtkaya'daki temsilcileri...



Hiç yorum yok:

Yorum Gönder