Eğret Türk Boyu mu?

    Yirmi yıl kadar önce, bir şenlik günü kutlama komitesine ikramda bulunuluyor. Adettir, şenlik bittikten sonra ekabir misafirlere belediyede; asker, memur ve diğer misafirlere de Üyük tepesinde ayran ve bükme ikramı yapılır. Güzel bir adet. Bu olay da Belediyede yaşanıyor. 

    Misafirler kasabanın eski adının anlamını merak edip soruyorlar. Başkan Remzi Kayır, dili döndüğünce anlatıyor. Bu sırada komitede bulunan Afyonkarahisar Belediye Başkanı Hayrettin Barut, söze girerek “Eğret”in 24 Türk boyundan birinin adı olduğunu söylüyor. Konu bu şekilde kapanıyor. Ben olayı Remzi Başkan’dan dinlemiştim.

    Geçenlerde de bir şekilde Odak Gazetesinde yayınlanan bir başyazıyı gördüm. 19 Aralık 2017 tarihli bu yazıda anlatıldığına göre, Afyonkarahisar Eski Milletvekili Mehmet Telek, Gazetenin sahibi Mehmet Emin Güzbey’i arıyor. Gerisi şöyle: “…Hemen lafa girdi. “Eğret neresi?” dedi… cevabı kendisi verdi, “Anıtkaya’nın eski adı Eğret’tir” dedi… “Eğret Türk boyudur. Eğret şimdi oldu Anıtkaya. Kim bilecek ne anlama geliyor? Biz yaşlarda olanlar Eğret’i biliyor…”

    Bunun böyle olmadığını biliyorum ama yeniden araştırdım, bilinen 24 Türk boyunun arasında “Eğret” yok. Türkmen boy ve aşiretleri arasında da rastlamadım. Peki Tarih öğretmeni olan Hayrettin Barut bunu nasıl iddia edebilir, bir doktor böyle bir fikri nasıl savunabilir, yılların gazetecisi bunu sorgusuz sualsiz nasıl yazabilir.

    Herhalde olay Hayrettin Barut’un zihninde şöyle gelişti: Anıtkaya Belediyesinde mevzu açılınca Barut dayanamadı ve yıllardır tarih ve destan kitaplarından kafasına yerleşen bilgiyi söyleyiverdi. Aslında bilgi doğruydu, o kelime 24 Türk boyundan birinin adıydı. Öyleydi ama bu kelime, o kelime değildi. Barut’un hafızası kendisine tatlı bir oyun oynamıştı. Türk boyunun adı olan kelime “Eğret” değil, “Döğer” idi. Kelimelerin ikisinin de kasaba ismi olması, ikisinin de Büyük Taarruzda mücadelelere sahne olması, ikisinde de önemli tarihi eserlerin bulunması ve nihayet iki kelimedeki müthiş ses benzerliği… Bu kadar benzerlik nedeniyle herkes yanılabilir. Bu fikri başka yerlerde de söylemiş olmalı ki aynı parti mensubu olmaları nedeniyle Mehmet Telek de buna inanmış. Gazeteciye bir şey demeyeceğim…

Netice olarak diyeceğiz: Türk boyunun adını alan Eğret değil Döğer’dir.

9 Ocak 2021 / Afyon